İdari Yargı Kararlarına Karşı
Başvuru Yolları (Fransa–Türkiye: Mukayeseli Bir Deneme) Prof. Dr. Ramazan Çağlayan  - Kitap

İdari Yargı Kararlarına Karşı Başvuru Yolları

(Fransa–Türkiye: Mukayeseli Bir Deneme)

1. Baskı, 
Aralık 2017
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
544
Barkod:
9789750245909
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
655,00
İndirimli (%82):
120,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Adlî yargının yanında ikinci bir yargı düzeni olarak idarî yargı düzenine 1868 yılında Şuray-ı Devletin kuruluşu ile ilk adım atılmıştır. İdarî yargıya esas geçiş, 1924 Anayasasının düzenlemesi uyarınca 1925 yılında yürürlüğe giren 669 sayılı Şuray-ı Devlet Kanunu mucibince Danıştay'ın 1927 yılında fiilen görev yapmaya başlamasıyla olmuştur. Bu tarihten günümüze kadar Danıştay (idarî yargı yerleri) idarenin yargısal denetiminde önemli bir görev icra etmiştir.
1868 yılında Şuray-ı Devlet kurulurken Fransız hukukundan esinlenilmiştir. 1925 tarihli 669 sayılı kanun yapılırken de Fransız hukukundan etkilenilmiştir. Bu tarihten günümüze kadar idare hukuku ve idarî yargılama hukuku alanındaki gelişmeler, Fransız idare hukuku ile etkileşim içinde meydana gelmiştir. Bu etkileşim halen de devam etmektedir. Bu eserde idari yargı kararlarına karşı başvuru yolları konusu, Fransa ile mukayeseli bir şekilde ele alınmaktadır. Böylece ülkemizdeki gelişmeler ile Fransa'da ki gelişmeleri karşılaştırmak mümkün olacaktır.
Kararlara karşı başvuru yolları (kanun yolları), yargılama hukukunun önemli bir kısmını oluşturmasına rağmen, ülkemizde bu alandaki çalışmalar çok az sayıdadır. Eserin bu boşluğu bir nebze olsun dolduracağını düşünerek kaleme almış bulunuyoruz. Faydalı olur ümidiyle.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Fransa ve Türkiye'de İdarî Yargının Gelişimi
.
Fransa ve Türkiye'de İdarî Yargı Teşkilâtı
.
Fransa'da Kararlara Karşı Başvuru Yolları
.
Türkiye'de Başvuru Yollarının Tarihi Seyri
.
Türkiye'de Kararlara Karşı Başvuru Yolları
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
19
GİRİŞ 
21
1. İsimlendirme Konusu 
21
2. Kanun Yolu Kavramı 
22
3. Kanun Yollarının Amacı 
22
4. Kanun Yollarının Çeşitleri 
25
a. Olağan Kanun Yolu 
27
b. Olağanüstü Kanun Yolu 
28
Birinci Bölüm
FRANSA VE TÜRKİYE’DE İDARÎ YARGININ GELİŞİMİ
I. FRANSA’DA İDARÎ YARGININ GELİŞİMİ 
29
A. İhtilâl (1789) Öncesi Dönem 
29
B. İhtilâl (1789) Sonrası Dönem 
30
1. Conseil d’État’nın Kurulması 
31
2. Vilayet Konseylerinden İdare Mahkemelerine 
33
C. İdarî Davaların Ortaya Çıkışı 
34
1. İptal Davasının Ortaya Çıkışı 
35
2. Tam Yargı Davalarının Ortaya Çıkışı 
36
II. TÜRKİYE’DE İDARÎ YARGININ GELİŞİMİ 
38
A. Tanzimat Öncesi Dönem 
38
1. Genel Bilgiler 
38
2. Memurların Sorumluluğu 
43
3. Memurların Haksızlıklarına Karşı Şikâyet Yolu 
45
4. Kadılar 
46
5. Mezalim Mahkemeleri 
47
B. Tanzimat Sonrası Gelişmeler 
48
1. Şûray–ı Devletin Kurulması 
49
2. Taşra Meclisleri ve Yargılama Yetkisinin Gelişimi 
53
3. Cumhuriyet Dönemi 
56
a. 1920–1924 Dönemi 
56
b. Şûray–ı Devletin Yeniden Kuruluşu 
57
c. Şûrayı Devlet’den Devlet Şûrası’na 
60
d. 1961 Anayasasında Danıştay 
61
e. 1982 Sonrası İdarî Yargı 
62
f. İl İdare Kurullarından İdare Mahkemelerine 
62
g. Tam Yargı Davaları ve İdarenin Sorumluluğu 
64
İkinci Bölüm
FRANSA VE TÜRKİYE’DE İDARÎ YARGI TEŞKİLÂTI
I. FRANSA’DA İDARÎ YARGI TEŞKİLÂTI 
67
A. Conseil d’État (Danıştay) 
67
1. Conseil d’État Anayasal Bir Kurum Değildir 
67
2. Conseil d’État’nın Personeli ve Atama Usulü 
68
a. Conseil d’État’da Yargısal Görev Yapan Personel 
68
b. Conseil d’État Personelinin Atanmaları 
69
3. Conseil d’État Personelinin Hukukî Statüsü 
72
4. Conseil d’État’nın Yönetimi 
74
a. Conseil d’État’nın Başkanı 
74
b. Conseil d’État Başkan Vekili 
75
c. Bölümler, Daireler ve Başkanlar 
76
5. Conseil d’État’nın Görevleri 
77
a. Conseil d’État’nın Danışmanlık Görevleri 
77
b. Conseil d’État’nın Yargısal Görevleri 
78
6. Conseil d’État’da Karar Verme Biçimleri 
80
a. Tek Hâkimle Verilen Kararlar 
80
b. Kurul Halinde Verilen Kararlar 
81
7. Kamu Raportörü 
82
B. İdarî İstinaf Mahkemeleri 
82
1. İdarî İstinaf Mahkemelerinin Görevleri 
82
2. İdarî İstinaf Mahkemelerinin Yapısı 
83
3. İdarî İstinaf Mahkemelerinin Personeli ve Statüsü 
84
C. İdare Mahkemeleri 
85
1. İdare Mahkemelerinin Görevleri 
85
2. İdare Mahkemelerinin Yapısı 
85
3. İdare Mahkemelerinin Personeli ve Statüsü 
86
II. TÜRKİYE’DE İDARİ YARGI TEŞKİLÂTI 
86
A. Danıştay 
86
1. Danıştay Anayasal Bir Kurumdur 
86
2. Danıştay’ın Personeli ve Atama Usulü 
88
a. Danıştay Üyelerinin Nitelikleri ve Atanması 
89
b. Savcılar ve Tetkik Hâkimleri 
92
3. Danıştay ve Personelinin Hukukî Statüsü 
93
4. Danıştay’ın Yönetimi 
96
a. Danıştay Başkanı 
96
b. Danıştay Başsavcısı 
97
c. Daire Başkanları 
97
5. Danıştay’ın Görevleri 
98
a. Danıştay’ın Danışmanlık Görevleri 
98
b. Danıştay’ın Yargısal Görevleri 
101
(1) Danıştay’ın Temyiz Görevi 
101
(2) Danıştay’ın İstinaf Görevi 
102
(3) Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Görevleri 
103
6. Danıştay’da Karar Verme Mercileri ve Usulleri 
104
a. Danıştay Daireleri 
104
(1) Daire Sayısı ve Görevleri 
104
(2) Dairelerde Karar Alma Yöntemi 
105
(3) Dairelerin Görev Dağılımı (İş Bölümü) 
106
b. Danıştay Genel Kurulu 
108
c. İdarî İşler Kurulu 
108
d. İdarî ve Vergi Dava Daireleri Kurulları 
109
e. İçtihatları Birleştirme Kurulu 
111
f. Başkanlar ve Başkanlık Kurulu 
112
B. Bölge İdare Mahkemeleri 
114
1. Bölge İdare Mahkemelerinin Kuruluşu ve Yapısı 
114
2. Bölge İdare Mahkemelerinin İşleyişi 
117
3. Bölge İdare Mahkemelerinin Görevleri 
120
C. İdare ve Vergi Mahkemeleri 
121
1. Mahkemelerin Kuruluşu ve İşleyişi 
122
2. Mahkemelerin Görevleri 
123
3. Mahkemelerin Personeli 
124
Üçüncü Bölüm
FRANSA’DA KARARLARA KARŞI BAŞVURU YOLLARI
I. İSTİNAF 
132
A. Genel Bilgiler 
132
B. İstinaf Kanun Yolunun Usule İlişkin Kuralları 
134
1. İstinafta Yetkili Mercii 
134
2. Dilekçe ve İçeriği 
135
3. Avukatla Temsil Zorunluluğu 
136
4. İstinafa Başvuru Süresi 
137
5. İstinafa Başvurma Hakkı Olanlar 
138
6. İstinafa Götürülebilecek Kararlar 
140
C. İstinaf Kanun Yolunun Esasa İlişkin Kuralları 
141
1. İstinaf Yargılamasının Sınırı 
141
2. İstinaf Sebepleri 
142
D. İstinaf İncelemesi ve Sonuçları 
144
1. İstinafın Dévolutif Etkisi 
144
2. İstinafın Évocation Etkisi 
146
E. Türev İstinaflar 
149
1. Mukabil İstinaf 
149
2. Başkasına Yöneltilen İstinaf 
150
II. TEMYİZ 
152
A. Genel Bilgiler 
152
B. Temyizin Durdurucu Etkisinin Olmayışı 
154
C. Temyiz Kanun Yolunun Usule İlişkin Kuralları 
155
1. Temyizde Yetkili Mercii 
155
2. Dilekçe ve Avukatla Temsil Zorunluluğu 
155
3. Temyize Başvuru Süresi 
157
4. Temyize Başvurma Hakkı Olanlar 
158
5. Temyize Götürülebilecek Kararlar 
160
D. Temyizde Kabul Edilebilirlik İncelemesi 
161
E. Temyiz (Bozma) Sebepleri 
166
1. Dış Unsurlar Bakımdan Kararın Hukuka Uygunluğu 
168
2. İç Unsurlar Bakımdan Kararın Hukuka Uygunluğu 
171
F. Temyiz İncelemesi Sonunda Verilen Kararlar 
176
1. Temyiz Başvurusunun Reddi 
176
2. Temyize Konu Kararın İptali 
176
III. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 
180
A. Genel Bilgiler 
180
B. Yargılamanın Yenilenmesinde Usule İlişkin Şartlar 
181
C. Yargılamanın Yenilenmesinde Esasa İlişkin Şartlar 
182
1. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 
182
2. İnceleme Sonunda Verilecek Kararlar 
184
IV. DİĞER BAŞVURU YOLLARI 
184
A. Maddî Hataların Düzeltilmesi Başvurusu 
185
1. Usule İlişkin Kurallar 
186
2. Esasa İlişkin Kurallar 
186
B. İtiraz Başvurusu 
190
1. Genel Bilgiler 
190
2. Usule İlişkin Kurallar 
192
3. Verilebilecek Kararlar 
193
C. Üçüncü Kişinin İtiraz Başvurusu 
193
1. Usule İlişkin Kurallar 
195
2. Verilebilecek Kararlar 
198
D. Kanun Yararına Başvuru 
198
1. Usule İlişkin Kurallar 
200
2. Verilebilecek Kararlar 
201
Dördüncü Bölüm
TÜRKİYE’DE BAŞVURU YOLLARININ TARİHİ SEYRİ
I. ÖNCEKİ HUKUKUMUZDA VE KANUNLARIMIZDAKİ DURUM 
203
A. Önceki Hukukumuzda Mahkeme Kararlarının Denetlenmesi 
203
1. Klasik Dönem 
203
2. Tanzimat Sonrası Gelişmeler 
208
B. Önceki Kanunlarda Yer Alan Başvuru Yoları 
212
1. 1925 Tarih ve 669 Sayılı Kanunda Başvuru Yolları 
214
a. İtiraz 
215
b. Temyiz 
216
c. Yargılamanın Yenilenmesi 
219
2. 1938 Tarih ve 3546 Sayılı Kanunda Başvuru Yolları 
221
a. Temyiz 
222
b. Muhakemenin İadesi 
224
c. Kararın Tashihi 
226
d. Kararın Tavzihi 
228
3. 1964 Tarih ve 521 Sayılı Kanunda Başvuru Yolları 
229
a. Temyiz Davası 
229
(1) Temyiz Davasının Farkları 
230
(2) Temyiz Davasının Usulü 
231
b. Muhakemenin İadesi 
233
(1) Muhakemenin İadesi Sebepleri 
233
(2) Muhakemenin İadesi Usulü 
234
c. Kararın Düzeltilmesi 
235
(1) Kararın Düzeltilmesi Sebepleri 
235
(2) Kararın Düzeltilmesi Usulü 
235
d. Diğer Başvuru Yolları 
236
(1) Tavzih 
236
(2) Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
237
II. 2577 SAYILI KANUNDA KALDIRILAN BAŞVURU YOLLARI 
237
A. İtiraz 
238
1. Hukukî Niteliği 
238
2. İtiraz Yoluna Tabi Kararlar 
241
3. İtirazın Süresi ve Şekli 
242
4. İtirazda Görevli Merci 
243
5. İtiraz İncelemesi 
244
6. İtiraz İncelemesi Sonunda Verilen Kararın Kesinliği 
245
B. Kararın Düzeltmesi 
246
1. Tanımı ve Hukukî Niteliği 
246
2. Düzeltilmesi İstenebilecek Kararlar 
247
3. Kararın Düzeltilmesinde Süre 
250
4. Düzeltme Talebinde Bulunma Yetkisi 
251
5. Karar Düzeltme Dilekçesi 
253
6. Karar Düzeltme Aşamasında Duruşma 
254
7. Karar Düzeltme Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
255
8. Karar Düzeltme Sebepleri 
255
a. Kararın Esasına Etkisi Olan İddia ve İtirazların Karşılanmamış Olması 
255
b. Bir Kararda Birbirine Aykırı Hükümler Bulunması 
256
c. Kararın Usul ve Kanuna Aykırı Bulunması 
256
d. Belgelerde Hile ve Sahtekârlığın Ortaya Çıkması 
258
9. Düzeltme İstemini Karara Bağlayacak Yargı Yerleri 
258
10. Dilekçe Üzerinde İlk İnceleme 
259
11. Esastan İnceleme 
259
Beşinci Bölüm
TÜRKİYE’DE KARARLARA KARŞI BAŞVURU YOLLARI
GİRİŞ: BAŞVURU YOLLARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 
261
1. Başvuru Yollarının Tasnifi 
261
2. Yargılama Aşamaları ve Başvuru Yolları 
262
3. Başvuru Yollarının Mukayesesi 
263
4. Kesin Hüküm ve Kanun Yolları 
266
5. Başvuru Yollarına Tabi Kararlar 
273
6. Başvuru Yollarından Feragat 
283
7. Aleyhe Karar Verme ve Aleyhe Bozma Yasağı 
289
8. Usulî Kazanılmış Hak Meselesi 
293
I. İSTİNAF 
298
A. Genel Olarak İstinaf 
298
1. İstinaf Kavramı 
298
3. İstinaf ve Diğer Kanun Yolları 
306
B. İstinafa Tabi Kararlar 
308
1. Genel Kural 
308
2. İstinaf Yolu Kapalı Kararlar 
310
C. İstinafa Başvuru Usûlü 
315
1. Yetkili İstinaf Mahkemesi 
315
2. İstinaf Yoluna Başvurma Hakkı Olanlar 
316
3. İstinaf Süresi 
318
4. İstinaf Başvurusunun Şekil ve Usûlü 
320
5. İstinaf Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
325
D. İstinaf İncelemesi ve Karar 
327
1. İstinaf Sebepleri 
327
2. İstinaf İncelemesi ve Kararlar 
330
3. Kararların Kesinliği 
341
II. TEMYİZ 
342
A. Genel Olarak Temyiz 
342
1. Temyiz Kavramı 
342
2. Temyiz ve İstinaf Arasındaki Farklar 
346
B. Temyiz Edilebilen Kararlar 
346
1. Yargısal ve Nihaî Kararlar Temyiz Edilebilir 
347
2. Danıştay Dava Dairelerinin Nihaî Kararları Temyiz Edilebilir 
349
3. Bölge İdare Mahkemelerinin Nihaî Kararları Temyiz Edilebilir 
352
4. Israr Kararları Temyiz Edilebilir 
354
5. İlk Derece Mahkemelerinin Bazı Kararları Temyiz Edilebilir 
356
6. Temyiz Yolu Kapalı Kararlar 
357
C. Temyiz Başvuru Usûlü 
362
1. Yetkili Temyiz Mercileri 
362
2. Temyiz Yoluna Başvurma Hakkı Olanlar 
363
3. Temyiz Süresi 
369
4. Temyiz Başvurusunun Şekil ve Usûlü 
371
5. Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
380
D. Temyiz Sebepleri 
382
1. Görev ve Yetki Dışında Bir İşe Bakılmış Olması 
383
2. Hukuka Aykırı Karar Verilmiş Olması 
392
a. Uygulanacak Hukuk Kuralında Hataya Düşülmesi 
392
b. Maddî Vakıanın Tespitinde Hata Yapılması 
395
c. Olayın Nitelendirilmesinde Hata Yapılması 
397
3. Usûl Hükümlerine Uyulmaması 
399
a. Dosyanın Tekemmülünde Usulsüzlük 
400
b. Duruşma Kurallarında Usulsüzlük 
402
c. Toplanma ve Karar Alma Kurallarında Usulsüzlük 
403
d. Kararlarda Bulunması Gereken Hususlarda Usulsüzlük 
404
E. Temyiz İncelemesi 
406
1. Temyiz İncelemesinin Niteliği 
406
2. Temyiz İncelemesinin Sonuçları 
409
a. Onama Kararı 
409
b. Bozma Kararı 
410
c. Esastan Karar Verme 
411
F. İstinaf Mahkemesinin Tutumu 
412
1. Bozmaya Uyma Kararı 
412
2. Israr Kararı 
414
III. KANUN YARARINA TEMYİZ 
416
A. Genel Olarak Kanun Yararına Temyiz 
416
1. Niteliği ve Amacı 
416
2. Kanun Yararına Temyize Konu Olabilecek Kararlar 
418
B. Kanun Yararına Temyiz Usulü 
420
1. Kanun Yararına Temyiz Talebinde Yetki 
420
2. Kanun Yararına Temyizde Süre ve Başvuru Biçimi 
421
3. Kanun Yararına Temyiz Sebepleri 
421
4. Kanun Yararına Temyiz Başvurusunun Sonuçları 
422
a. Kanun Yararına Temyiz Talebinin Reddi 
422
b. Kanun Yararına Bozma Kararı 
423
c. Kısmi Kanun Yararına Temyiz 
426
5. Kanun Yararına Bozma Kararının Sonuçları 
428
IV. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 
429
A. Hukukî Mahiyeti ve Bu Usûle Tabi Kararlar 
429
1. Hukukî Mahiyeti 
429
2. Yargılamanın Yenilenmesine Tâbi Kararlar 
430
3. Yargılamanın Yenilenmesine Konu Olmayan Kararlar 
436
B. Yargılamanın Yenilmesinde Usul 
448
1. Yargılamanın Yenilenmesinde Süre 
448
2. Yargılamanın Yenilenmesini İsteyebilecekler 
449
3. Yargılamanın Yenilenmesine Başvuru 
451
4. Yetkili Mahkeme 
452
C. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 
454
1. Karardan Sonra Yeni Bir Belgenin Ortaya Çıkması 
461
2. Hükme Esas Alınan Belgenin Sahteliğinin Anlaşılması 
464
3. Hükme Esas Alınan İlamın Kesin Bir Hükümle Kalkması 
465
4. Bilirkişinin Gerçeğe Aykırı Rapor Vermesi 
467
5. Hile Kullanılmış Olması 
467
6. Yetkisiz Kimselerin Huzurunda Davanın Görülmesi 
468
7. Davaya Bakması Yasak Olan Hâkimin Hüküm Vermesi 
470
8. Çelişik Hükümlerin Varlığı 
471
9. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kararı 
473
D. İnceleme ve Karar 
481
1. İlk İnceleme ve Esastan İnceleme 
481
2. Kararın Sonuçları 
488
V. DİĞER BAŞVURU YOLLARI 
488
A. Açıklama 
489
1. Hukukî Mahiyeti 
489
2. Açıklama Konuları 
492
3. Açıklaması İstenebilecek Kararlar 
493
4. Açıklama Usulü 
494
5. Açıklama İsteminin Karara Bağlanması 
495
B. Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
497
1. Hukukî Mahiyeti 
497
2. Düzeltmenin Konusu 
498
3. Düzeltmeye Konu Olabilecek Kararlar 
499
4. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Usulü 
500
5. Düzeltme Yönteminde Karar 
501
GENEL MUKAYESE 
503
Yararlanılan Kaynaklar 
527
Kavramlar Dizini 
537