Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Kapsamında Rücu Davaları Dr. Nihat Seyhun Alp  - Kitap
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Kapsamında

Rücu Davaları

1. Baskı, 
Eylül 2018
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
285
Barkod:
9789750251245
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Sosyal risklerin gerçekleşmesi durumunda Sosyal Güvenlik Kurumu sigortalılara ayni veya nakdi ödemeler yapmaktadır. Yapılan bu ödemeler neticesinde Kurumun aktifi azalmaktadır. İşte Kurum, yapmış olduğu bu ödemeler neticesinde aktifinin azalmasını engellemek ve işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda daha dikkatli olmalarını sağlamak için yapmış olduğu bu ödemeleri sorumlulara rücu etmektedir.
Ülkemiz iş kazalarının yoğun yaşandığı bir ülke olduğundan Sosyal Güvenlik Kurumumuz her yıl yüklü miktarda ödeme yapmaktadır. Bundan dolayı da iş mahkemelerinde Sosyal Güvenlik Kurumunun taraf olduğu rücu davaları sayısı oldukça yüksektir.
İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya iş güvenliği mevzuatına aykırı hareketi sonucu meydana gelmişse Kurumca yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı işverene ödettirilir. Yine sigortalının bünyece uygun olmadığı işlerde çalıştırılması veya sigortalı işe giriş bildirgesinin süresinde Kuruma verilmemesi veya sigortalının malul kalması veya sigortalının hastalanması durumunda ödenen ödenekler işverene rücu edilir. Bunlarla birlikte Kurum, kusuru olan üçüncü kişilere de rücu edebilir.
Sosyal Güvenlik Kurumunun taraf olduğu rücu davaları halefiyet ilkesine dayanmaktadır. Bundan dolayı rücu davalarında hükmedilebilecek miktar, sigortalının veya ölümü halinde hak sahiplerinin genel hükümler uyarınca işverenden isteyebilecekleri tazminat miktarını ve işverenin kusur karşılığı saptanan tutarı aşamaz.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Rücu Hakkı ve Hukuki Niteliği
.
Rücu Davalarının Kaynakları
.
Rücu Davalarının Mahiyeti
.
Rücu Davalarında Alacağın Hesaplanması
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
15
Giriş 
17
Birinci Bölüm
RÜCU HAKKI VE HUKUKİ NİTELİĞİ
1.1. RÜCU HAKKI 
19
1.2. RÜCU HAKKININ ÜLKEMİZDE TARİHSEL GELİŞİMİ 
21
1.2.1. 4772 Sayılı İş Kazalarıyla Meslek Hastalıkları ve Analık Sigortaları Kanunu’nda Yer alan Düzenleme 
21
1.2.2. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda Yer Alan Düzenleme 
24
1.2.3. 1479 Sayılı Bağ–Kur Kanunu’nda Yer Alan Düzenleme 
26
1.3. RÜCU HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ 
28
1.4. ALMANYA’DA RÜCU HAKKI 
40
1.4.1. Genel Olarak 
40
1.4.2. SGB 7’de Düzenlenen Rücu Hakkı 
41
1.4.3. SGB 10’da Düzenlenen Rücu Hakkı 
45
1.4.4. Paylaştırma Sözleşmesinden (Teilungsabkommen) Doğan Rücu Hakkı 
46
1.4.5. Temsilcilerin Rücu Davalarından Sorumluluğu 
47
1.4.6. Rücu Davalarında Zamanaşımı 
48
1.5. 5510 SAYILI KANUNDA DÜZENLENEN RÜCU HAKKININ UYGULANMA ZAMANI 
48
İkinci Bölüm
5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNA GÖRE RÜCU DAVALARININ KAYNAKLARI
2.1. GENEL OLARAK 
51
2.2. İŞ KAZASI VEYA MESLEK HASTALIĞINDAN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
52
2.2.1. Zarara Uğrayanın Sigortalı Olması 
52
2.2.2. Zararın İş Kazası veya Meslek Hastalığından Doğması 
55
2.2.2.1. İş Kazası Kavramı 
56
2.2.2.2. Meslek Hastalığı Kavramı 
61
2.2.2.3. İş Kazası ve Meslek Hastalığının Soruşturulması ve Tespiti 
62
2.2.2.3.1. İş Kazasının Soruşturulması ve Tespiti 
62
2.2.2.3.2. Meslek Hastalığının Soruşturulması ve Tespiti 
67
2.2.3. Zararın İşverenin Kastı veya Sigortalıların Sağlığını Koruma ve İş Güvenliği Mevzuatına Aykırı Hareketi Sonucu Meydana Gelmesi 
70
2.2.3.1. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerini Alma Yükümlülüğü 
71
2.2.3.1.1. Genel Olarak 
71
2.2.3.1.2. İşverenin 6331 Sayılı Kanun Kapsamında Yükümlülükleri 
73
2.2.3.2. İşverenin Kasıtlı veya İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına Aykırı Hareketlerinin Bulunması 
76
2.2.3.2.1. Genel Olarak 
76
2.2.3.2.2. İşverenin Kasıtlı Hareketleri 
78
2.2.3.2.3. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına Aykırı Hareketleri 
79
2.2.3.3. Kaçınılmazlık İlkesi 
84
2.2.3.3.1. Kaçınılmazlık Kavramı 
84
2.2.3.3.2. Kaçınılmazlık Kavramının Mücbir Sebep ve Beklenmedik Hal ile İlişkisi 
86
2.2.3.3.3. Kaçınılmazlığın Tazminat Davalarına Etkisi 
87
2.2.3.3.4. Kaçınılmazlığın Rücu Davalarına Etkisi 
88
2.2.4. Kurumun Sigortalıya Ödeme Yapması 
91
2.2.4.1. Genel Olarak 
91
2.2.4.2. Sigortalı veya Hak Sahiplerine Bağlanan Gelirler ve Yapılan Giderler 
92
2.2.4.3. Sigortalı veya Hak Sahiplerine Yapılan Sağlık Yardımları 
97
2.2.5. Nedensellik Bağı 
101
2.3. SİGORTALININ SÜRESİNDE KURUMA BİLDİRİLMEMESİNDEN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
103
2.3.1. Sigortalı Çalışanların Kuruma Bildirimi 
103
2.3.2. Süresinde Bildirimin Yapılmaması Durumunda İşverenin Sorumluluğu 
104
2.3.2.1. Genel Olarak 
104
2.3.2.2. Kurumun Bu Kapsamındaki Rücu Hakkının Hukuki Niteliği 
106
2.3.2.3. Anayasaya Aykırılık Sorunu 
107
2.3.2.4. İşverenin Bu Kapsamdaki Sorumluluk Şartları 
108
2.3.2.5. Kaçınılmazlık İlkesi 
114
2.3.3. 5510 sayılı Kanunun 21 ve 23. Maddeleri Arasındaki Uygulanma Önceliği 
115
2.4. İŞ KAZASININ KANUNDA BELİRTİLEN SÜREDE İŞVEREN TARAFINDAN KURUMA BİLDİRİLMEMESİNDEN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
115
2.5. MESLEK HASTALIĞININ KANUNDA BELİRTİLEN SÜREDE İŞVEREN TARAFINDAN KURUMA BİLDİRİLMEMESİNDEN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
118
2.6. SİGORTALININ BÜNYECE UYGUN OLMAYAN İŞLERDE ÇALIŞTIRILMASINDAN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
119
2.6.1. Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneği Bakımından Sorumluluk 
119
2.6.2. Yapılan Sağlık Yardımları Bakımından Sorumluluk 
121
2.7. GENEL SAĞLIK SİGORTASINDAN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
123
2.8. UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINDAN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
125
2.9. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLLERİNDEN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
127
2.9.1. Anayasaya Aykırılık Sorunu 
127
2.9.2. Üçüncü Kişi Kavramı 
128
2.9.3. Üçüncü Kişinin Genel Sağlık Sigortasından Kaynaklanan Sorumluluğu 
129
2.9.4. Üçüncü Kişinin İş Kazası veya Meslek Hastalığı ya da Hastalık Sigortasından Kaynaklanan Sorumluluğu 
130
2.10. BAĞKUR VE EMEKLİ SANDIĞI KANUNUNDAN DOĞAN RÜCU DAVALARI 
133
Üçüncü Bölüm
5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI
KANUNUNA GÖRE RÜCU DAVALARININ MAHİYETİ
3.1. RÜCU DAVALARININ AMACI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 
137
3.2. RÜCU ALACAĞININ MUACCELİYETİ 
141
3.3. RÜCU DAVALARINDA HUSUMET 
141
3.3.1. İşveren 
141
3.3.2. İşveren Vekili 
142
3.3.3. Üçüncü Kişiler 
143
3.3.4. Kamu İdareleri ve Kamu Görevlileri 
144
3.3.5. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı 
146
3.3.6. İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortacısı 
149
3.3.7. İşveren Sorumluluk Sigortacısı 
150
3.3.8. Güvence Hesabı 
151
3.3.9. İflas İdaresi 
152
3.3.11. Tasfiye Edilmiş Sermaye Ortaklığı 
154
3.3.12. Mirasçılar 
155
3.3.13. İşyerinin Başkası Adına Tescil Edilmesi Durumunda Husumet 
155
3.3.14. İşyerinin Devri Durumunda Yeni İşveren 
156
3.3.15. İşleten ve Araç Maliki 
157
3.3.16. Üçlü İlişkilerde Rücu 
158
3.3.16.1. Asıl İşveren – Alt İşveren İlişkisinde Rücu 
159
3.3.16.2. Geçici İş İlişkisinde Rücu 
164
3.3.17. Dava Açılamayacak Kişiler 
166
3.4. RÜCU DAVALARINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
166
3.5. RÜCU DAVALARINDA CEZA MAHKEMESİNCE VERİLEN KARARIN BAĞLAYICILIĞI 
169
3.6. RÜCU DAVALARINDA MÜTESELSİL SORUMLULUK 
170
3.7. RÜCU DAVALARININ BELİRSİZ ALACAK DAVASI OLARAK AÇILABİLMESİ 
174
3.8. RÜCU DAVALARININ KISMİ DAVA OLARAK AÇILABİLMESİ 
175
3.9. RÜCU DAVALARINDA ZAMANAŞIMI 
176
3.9.1. 5510 Sayılı Kanunda Düzenlenen Zamanaşımı 
176
3.9.2. Diğer Kanunlarda Düzenlenen Zamanaşımı 
177
3.10. İŞVERENİN YOKSULLUĞA DÜŞMESİ HALİNDE SORUMLULUĞU 
178
3.11. RÜCU DAVALARINDA FAİZ 
179
3.12. İKİNCİ İŞ KAZASI VEYA MESLEK HASTALIĞININ GERÇEKLEŞMESİ DURUMUNDA RÜCU ALACAĞI 
180
3.13. BİRDEN FAZLA RÜCU SEBEBİNİN BİRLEŞMESİ 
184
3.14. RÜCU DAVALARINDA KESİN HÜKÜM 
185
3.15. RÜCU DAVALARINDA YARGILAMANIN İADESİ 
188
3.16. İŞVERENCE İLERİ SÜRÜLEBİLECEK DEFİLER VE İTİRAZLAR 
190
3.17. İBRANAMENİN RÜCU DAVALARINA ETKİSİ 
195
3.18. TAZMİNAT DAVALARINDA DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİNİN VE HARİCİ ÖDEMELERİN RÜCU DAVALARINA ETKİSİ 
196
3.19. İKİNCİ RÜCU DAVASININ AÇILABİLMESİ 
198
3.20. İKİLİ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİNDE RÜCU 
200
Dördüncü Bölüm
RÜCU DAVALARINDA ALACAĞIN HESAPLANMASI
4.1. GENEL OLARAK 
203
4.2. RÜCU ALACAĞININ ALT SINIRI 
204
4.2.1. 5510 Sayılı Kanuna Göre Alt Sınırın Hesaplanması 
204
4.2.2. 506 Sayılı Kanun Döneminde Alt Sınırın Hesaplanması 
210
4.3. RÜCU ALACAĞININ ÜST SINIRI 
211
4.3.1. Üst Sınırın Uygulanması İle İlgili Genel Kurallar 
211
4.3.2. Bedensel Zarar Olarak Üst Sınırın Hesaplanması 
214
4.3.2.1. Zarar Kavramı 
214
4.3.2.2. Ücret Tespiti 
215
4.3.2.3. Tazminatın Hesaplanması 
219
4.3.2.3.1. 21. Hukuk Dairesi İlkelerine Göre Tazminatın Hesaplanması 
219
4.3.2.3.2. 10. Hukuk Dairesi İlkelerine Göre Tazminatın Hesaplanması 
223
4.3.2.4. Hesaplanan Tazminattan Yapılan İndirimler 
225
4.3.3. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Olarak Üst Sınırın Hesaplanması 
228
4.4. İŞ GÖREMEZLİK ORANININ TESPİTİ 
232
4.4.1. Genel Olarak 
232
4.4.2. İş Göremezlik Oranının Değişmesi 
234
4.4.3. Rücu Davası Sırasında İş Göremezlik Oranının Tespiti 
236
4.4.4. İş Göremezlik Oranının Tespiti Davası Açılmış Olması 
238
4.5. KUSUR TESPİTİ 
239
4.5.1. Açılmış Olan Rücu Davalarında İşverenin Kusurunun Tespiti 
239
4.5.2. Sigortalının Müterafik Kusuru 
243
4.5.3. Ceza Mahkemesince Tespit Edilen Kusur Oranının Rücu Davalarında Bağlayıcılığı 
246
4.5.4. Maddi Tazminat Davalarında Tespit Edilen Kusur Oranının Bağlayıcılığı 
247
4.6. PEŞİN SERMAYE DEĞERİNİN HESABI 
248
4.7. KURUM TARAFINDAN RÜCU EDİLEMEYEN ALACAKLAR 
251
4.8. KANUN/KARARNAME/KATSAYI NEDENİYLE SONRADAN MEYDANA GELEN ARTIŞLAR 
252
Sonuç 
261
Kaynakça 
267
Kavramlar Dizini 
283