Gayrimenkuller & Menkul Kıymetlerin Vergilendirilmesi & Değerlemesi Kanun – Yorum – Hesaplama Doç. Dr. Şeref Demir  - Kitap

Gayrimenkuller & Menkul Kıymetlerin Vergilendirilmesi & Değerlemesi

Kanun – Yorum – Hesaplama

1. Baskı, 
Mart 2019
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
232
Barkod:
9789750253683
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
345,00
İndirimli (%73):
92,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Türkiye'de kazanç üzerinden alınan vergiler Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi iki ayrı Kanun ile düzenlenmiş olup Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununda gayrimenkuller ve menkul kıymetlere dair çok sayıda Kanun maddesi ve bunlara ilişkin bağlantılı mevzuat düzenlemeleri bulunmaktadır. Usul düzenlemeleri ve Değerleme hükümleri ise Vergi Usul Kanununda yer almakta olup yine çok sayıda madde ile hüküm altına alınmıştır. Söz konusu yasal düzenlemeler Kitapta gayrimenkuller ve menkul kıymetler gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri bakımından yıllık beyan ve değerleme hükümleri ile istisna kazançları kapsayacak şekilde açıklanmaktadır.
Gayrimenkuller ve menkul kıymetlerin vergilendirilmesini ve değerlemesini Gelir Vergisi Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu bakımından topluca içermesi nedeniyle bu çalışmanın SMM, YMM sınavlarına hazırlanmakta olanlara ve meslek mensupları ile alanında çalışan akademisyenlere ve vergi beyannamesi vermek durumunda olan tüm mükelleflere yararlı olacaktır. Akademik çalışmalarının yanı sıra uygulamada hem denetim hem de uygulama bilgi ve tecrübesi olan yazar, güncel yasal gelişmeler ışığında hazırlamış olduğu kitapta, menkul kıymetler ve gayrimenkullerin vergilendirilmesini ve değerlemesini gerek şirketler yönünden, gerekse gerçek kişiler yönünden tüm yönleriyle uygulama örnekleriyle ele almaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Vergi Kanunlarında Mükellef ve Vergiyi Doğuran Olay
.
Gayrimenkul Kazanç ve İratlarının Vergilendirilmesi
.
Menkul Kıymetler Kazanç ve İratlarının Vergilendirilmesi
.
Gayrimenkuller Vergi Usul Kanunu Değerleme
.
Menkul Kıymetler Vergi Usul Kanunu Değerleme
.
Kurumlar Vergisi Gayrimenkul ve Menkul Kıymetler Kazanç İstisnaları
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Birinci Bölüm
GENEL ESASLAR
1.1. GİRİŞ 
15
1.2. VERGİ KANUNLARINDA MÜKELLEF KAVRAMI 
17
1.2.1. Gelir Vergisi Kanununda Mükellef Kavramı 
17
1.2.1.1. GVK’da Tam ve Dar Mükellefiyet 
19
1.2.1.2. Tarhiyatın Muhatabı 
22
1.2.2. Kurumlar Vergisi Kanununda Mükellef Kavramı 
23
1.2.2.1. Kurumlar Vergisi Mükellefleri 
23
1.2.2.2. KVK’da Tam ve Dar Mükellefiyet 
24
1.2.2.3. Gerçek ve Tüzel Kişi Ayrımının ve Şirket Nev’inin Mükellefiyete Etkisi 
24
1.2.2.4. Tarhiyatın Muhatabı 
26
1.2.3. Katma Değer Vergisi Kanununda Mükellefiyet 
26
1.2.3.1. Katma Değer Vergisinin Mükellefi 
26
1.2.3.2. KDV Sorumlusu 
27
1.2.2.3. Tarhiyatın Muhatabı 
27
1.3. VERGİYİ DOĞURAN OLAY KAVRAMI 
28
1.3.1. GVK’da Vergiyi Doğuran Olay 
30
1.3.1.1. Tam Mükellefler Bakımından 
30
1.3.1.2. Dar Mükellefler Bakımından 
34
1.3.2. KVK’da Vergiyi Doğuran Olay 
35
1.3.2.1. Tam Mükellefler Bakımından 
35
1.3.2.2. Dar Mükellefler Bakımından 
36
1.3.3. KDV’de Vergiyi Doğuran Olay 
37
1.4. VERGİYİ DOĞURAN OLAY VE MUHASEBEDE GERÇEKLEŞME KAVRAMI 
38
İkinci Bölüm
GAYRİMENKUL KAZANÇ VE
İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ
2.1. GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 
41
2.1.1. Gayrimenkul Sermaye İradının Mükellefleri 
42
2.1.2. Gayrimenkul Sermaye İradına Konu Mal ve Haklar 
43
2.1.3. Gayrimenkul Sermaye İradında Gayri Safi Hasılat 
47
2.1.3.1. Geçmiş Yıllara Ait Kira Bedelinin Sonradan Tahsili 
47
2.1.3.2. Gelecek Yıllara Ait Peşin Kira Bedelinin Peşin Tahsilât 
48
2.1.3.3. Yabancı Parayla Yapılan Kiralamalarda Hâsılat 
49
2.1.3.4. Ayni Tahsilât 
49
2.1.3.5. Para Faizsiz Ev Kirasız Uygulaması 
50
2.1.3.6. Zirai Üründen Pay Alınması 
51
2.1.3.7. Kiracı Tarafından Yapılan Değer Artırıcı Harcamalar 
51
2.1.3.8. Vakfın Gelirinden Hizmet Karşılığı Olmayarak Alınan Hisseler 
52
2.1.3.9. Binaların Dış Cephe veya Apartmanların Ortak Alanlarının Kiralanmasında Hâsılat 
52
2.1.4. Emsal Kira Bedeli Uygulaması 
52
2.1.4.1. Emsal Kira Bedelinin Hesaplanması 
54
2.1.4.2. Emsal Kira Uygulanmayan Haller 
55
2.1.4.3. Emsal Kira Esasında Stopaj 
56
2.1.5. İstisna Uygulaması 
57
2.1.5.1. Yasal Düzenleme 
57
2.1.5.2. İstisna Uygulaması 
57
2.1.5.3. İstisnada Diğer Hususlar 
60
2.1.6. Gider Tespit Yöntemleri 
61
2.1.6.1. Gayri Safi Hasılattan İndirilecek Giderler 
63
2.1.6.2. Kısmi Kiralamada Giderler 
67
2.1.6.3. Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 
67
2.1.6.4. İstisnaya İsabet Eden Giderler 
67
2.1.7. Diğer Hususlar 
67
2.1.7.1. Zarar Mahsubu 
67
2.1.7.2. Vergi Kesintisi 
69
2.1.7.3. Defter Belge Düzeni 
69
2.1.7.4. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden Kira Gelirleri (GİB Dar Mükellefler İçin Kira Rehberi 2018) 
70
2.1.8. Beyan ve Ödeme 
72
2.1.9. İndirimler 
74
2.1.10. Gelirin Toplanması ve Yıllık Beyan 
78
2.1.11. Örnekler 
79
2.2. GAYRİMENKUL DEĞER ARTIŞ KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 
86
2.2.1. Giriş 
86
2.2.2. Taşınmaz Alım Satım Kazancının Niteliği 
88
2.2.3. Mal ve Hakların İktisap Şekli ve Elden Çıkarma Süresi 
89
2.2.4. Taşınmazlarda İktisap Tarihinin Belirlenmesi (GVK 76 No.lu Sirküler) 
90
2.2.5. Arsa Payının Kat Karşılığı veya Hasılattan Pay Alınması Karşılığında Verilmesi 
92
2.2.5.1. İnşaattan Bağımsız Bölüm Alınması ve Elden Çıkarılması 
93
2.2.5.2. Hasılattan Pay Alınması 
94
2.2.6. İvazsız İktisap Edilen Taşınmaz Satışı 
95
2.2.7. Muvazaalı İvazsız İntikaller 
97
2.2.8. Safi Değer Artışının Tespiti ve Yıllık Beyan 
97
2.2.9. Arsa Payı İnşaat İşlerinde Katma Değer Vergisi 
99
2.2.10. Gayrimenkul Alım Satımında Tapu Harcı 
100
2.2.11. Gayrimenkul Alım–Satımında Emlak Vergisi Kanunundan Kaynaklanan Yükümlükler (GİB Rehberi, 2011) 
101
Üçüncü Bölüm
MENKUL KIYMETLER
KAZANÇ VE İRATLARININ VERGİLENDİRİLMESİ
3.1. HİSSE SENETLERİ, ORTAKLIK HAKLARI VE HİSSELERİNİN GERÇEK KİŞİLER TARAFINDAN ELDEN ÇIKARILMASINDAN SAĞLANAN KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ 
103
3.1.1. Giriş 
103
3.1.2. GVK Mükerrer Madde 80 Kapsamında Vergilendirme 
105
3.1.2.1. Hisse Senetlerinin Elden Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar 
105
3.1.2.2. Ortaklık Hakları ve Hisselerinin Elden Çıkarılması 
107
3.1.2.3. GVK Geçici Madde 67 Kapsamında Vergilendirme 
109
3.1.2.4. GVK Geçici 67 Öncesinde İktisap Edilen Hisse Senetlerinin Vergilendirilmesi 
111
3.1.3. Vergilendirilmeyecek Değer Artış Kazançları 
112
3.1.4. Değer Artış Kazancının Hesabında Kur Farkları 
113
3.1.5. Toplama Yapılan ve Yapılmayan Haller 
113
3.2. KAR PAYLARININ VERGİLENDİRİLMESİ 
114
3.2.1. GVK Madde 75 Kapsamında Kar Payları 
114
3.2.2. Kar Payı Tevkifatı ve Yıllık Beyan 
115
3.2.2.1. 2003 ve Sonraki Yıllara Ait Kar Payları 
115
3.2.2.2. 2002 ve Önceki Yıllara Ait Kar Payları 
118
3.2.2.3. Dar Mükellef Kurumların Ana Merkeze Aktardıkları Kar Payları 
120
3.2.2.4. Özel Finans Kurumlarınca Ödenen Kar Payları 
120
3.2.3. Kar Payı Tevkifatında Diğer Yasal Düzenlemeler 
120
3.2.3.1. Yurt Dışı İştiraklerden Sağlanan Temettü ve Satış Kazançlarını Dağıtan Belli Şartları Taşıyan Şirketler 
120
3.2.3.2. Yurt Dışı Firmaların Türkiye’de Sergi ve Panayırlardan Sağladıkları Kazançlar 
121
3.2.3.3. Vergi Avantajı Sağlayan Ülke ve Bölgelere Yapılan Ödemeler 
121
3.2.3.4. Yatırım Fonları ve Ortaklıklarının Kazançları 
122
3.3. GERÇEK KİŞİLERCE (HİSSE SENETLERİ HARİÇ) MENKUL KIYMETLERDEN ELDE EDİLEN KAZANÇ VE İRATLARIN VERGİLENDİRİLMESİ 
122
3.3.1. Giriş 
122
3.3.2. Kamu Kâğıtlarından Elde Edilen Faiz Gelirleri 
124
3.3.3. Euro Bond Faiz Gelirleri 
125
3.3.5. Özel Sektör Tahvilleri ve Kira Sertifikalarından Elde Edilen Gelirler 
126
3.3.5.1. Yurt İçinde İhraç Edilen Tahvil ve Sertifikalar 
126
3.3.5.2. Yurt Dışında Elde Edilen Tahvil ve Sertifikalar 
126
3.3.5.3. Dar Mükelleflerce Özel Sektör Tahvil ve Kira Sertifikalarından Sağlanan Gelirler 
127
3.3.6. Elden Çıkarma (Değer Artış) Kazançları 
127
3.3.7. Mevduat Faizleri, Repo Gelirleri ve Kar Zarar Ortaklığından Sağlanan Gelirler 
128
3.3.8. Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmelerinden Sağlanan Gelirler ve Aracı Kurum Varantları 
128
3.3.9. Menkul Kıymet Yatırım Fonları ve Ortaklıklarından Sağlanan Kazançlar 
129
3.3.10. Uygulamalar 
129
3.3.11. Menkul Sermaye İratlarının Yıllık Beyanı 
131
Dördüncü Bölüm
GAYRİMENKULLER VERGİ USUL KANUNU
DEĞERLEME
4.1. GAYRİMENKULLER 
137
4.1.1. Yasal Düzenleme 
137
4.1.2. Gayrimenkul Kavramı 
138
4.1.2.1. Türk Medeni Kanunu'nda Gayrimenkul Kavramı 
139
4.1.2.2. Gelir Vergisi Kanunu'nda Gayrimenkul Kavramı 
139
4.1.3. Bütünleyici Parça (Mütemmim Cüzü) 
140
4.1.4. Eklenti (Teferruat) 
140
4.1.5. Tesisat ve Makineler 
141
4.1.6. Gemiler ve Diğer Taşıtlar 
142
4.1.7. Gayri Maddi Haklar 
143
4.1.8. Gayrimenkullerin İşletmeye Ayni Sermaye Olarak Dahil Edilmesi 
144
4.2. GAYRİMENKULLERDE MALİYET BEDELİNE GİREN GİDERLER 
146
4.2.1. Yasal Düzenleme 
146
4.2.2. Satın Alma Halinde Maliyet Bedeli 
146
4.2.2.1. Gümrük Vergileri, Nakliye ve Montaj Giderleri 
147
4.2.2.2. Yeni Bina İnşasında Arsa Maliyetleri 
148
4.2.3. İhtiyari (İsteğe) Bağlı Giderler 
151
4.2.4. Finansman Giderleri 
151
4.2.4.1. Döviz Kredisi Kullanılması Halinde Faiz ve Kur Farkları 
153
4.2.4.2. Finansman Giderlerine Dair Bazı Yargı Kararları 
154
4.3. İNŞA VE İMAL GİDERLERİ 
155
4.4. GAYRİMENKULLERDE MALİYET BEDELİNİN ARTMASI 
157
4.4.1. Yasal Düzenleme 
157
4.4.2. Giderlerin Maliyet Bedeline Dahil Edilme Koşulları 
157
4.4.2.1. Yapılan Harcamanın Normal Bakım, Tamir ve Temizleme Gideri Olmaması 
158
4.4.2.2. Yapılan Harcamanın Varlıkları Genişletmek veya İktisadi Kıymetini Artırmak Maksadıyla Yapılan Giderlerden Olması 
159
4.4.2.3. İktisadi Kıymetin İtfasının Tamamlanmasından Sonra Yapılan ve Faydalı Ömrü Artıran Giderlerden Olmaması 
161
4.4.2.4. Gemiler ve Motorlu Kara Nakil Vasıtalarında Maliyet Bedeline Eklenmesi Gereken Giderler 
163
4.4.2.5. İktisadi Kıymetin Olağanüstü Değer Kayıpları Nedeniyle Yapılan Giderler 
164
4.5. DEMİRBAŞ EŞYALARIN DEĞERLEMESİ 
165
4.5.1. Yasal Düzenleme 
165
4.5.2. Alet, Edevat, Mefruşat ve Demirbaş Kavramları 
166
4.5.3. Demirbaşların Maliyet Bedeli Kapsamında Sayılan Giderler 
167
4.5.4. Demirbaşların Maliyet Bedeli Dışında Değerlemeye Tabi Tutulacağı Haller 
168
Beşinci Bölüm
MENKUL KIYMETLER VERGİ USUL KANUNU
DEĞERLEME
5.1. MENKUL KIYMETLERİN TANIMI VE TÜRLERİ 
169
5.1.1 Türk Ticaret Kanunu'nda Yer Alan Düzenlemeler 
169
5.1.2. Sermaye Piyasası Mevzuatında Yer Alan Düzenlemeler 
171
5.2. VUK UYARINCA MENKUL KIYMETLERİN DEĞERLEMESİ 
176
5.2.1. Alış Bedeli İle Değerlemeye Tabi Menkul Kıymetler 
177
5.2.2. VUK'a Göre Hisse Senetlerinin Değerlemesi 
178
5.2.2.1. Hisse Senetlerinin İktisap Tarihi 
178
5.2.2.2. Döviz Cinsinden Borçla Edinilen Hisse Senetleri 
179
5.2.2.3. Yabancı Hisse Senetleri 
180
5.2.2.4. Bedelsiz Alınan İştirak Hisseleri ve Hisse Senetleri 
181
5.2.3. Yatırım Fonu Katılma Belgelerinin Değerlemesi 
182
5.2.4. VUK'da Eurobondlar, Gelir Ortaklığı Senetleri, Tahvillerin Değerlemesi 
183
5.2.4.1. Eurobondlar 
183
5.2.4.2. Gelir Ortaklığı Senetleri 
184
5.2.4.3. Hisse Senedine Dönüştürülebilir Tahvil 
184
5.2.5. VUK'da Borsa Rayici veya Kıst Getiri Esasında Değerleme 
184
Altıncı Bölüm
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU MENKUL VE
GAYRİMENKUL KAZANÇ İSTİSNALARI
6.1. GENEL AÇIKLAMALAR 
187
6.1.1. Sermaye Şirketleri 
188
6.1.1.1. Anonim Şirketler 
188
6.1.1.2. Limited Şirketler 
189
6.1.1.3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler 
189
6.1.1.4. Yatırım Fonları ve Yatırım Ortaklıkları 
190
6.1.2. Kooperatifler 
191
6.1.3. İktisadi Kamu Kuruluşları 
192
6.1.4. Dernek veya Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler 
192
6.1.5. İş ortaklıkları 
193
6.2. İSTİSNALAR 
193
6.2.1. Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası 
194
6.2.1.1. Yurtiçi İştirak Kazançları Genel Açıklamalar 
194
6.2.1.2. Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası Muhasebe Kayıtları 
196
6.2.2. Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası 
197
6.2.3. Tam Mükellef Anonim Şirketlerin Yurt Dışı İştirak Hisselerini Elden Çıkarmalarına İlişkin İstisna 
203
6.2.4. Taşınmazlar ve İştirak Hisseleri İle Kurucu Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan Hakları Satış Kazancı İstisnası 
204
6.2.4.1. İstisnaya Konu Olacak İktisadi Kıymetler 
207
6.2.4.1.1. Taşınmazlar 
207
6.2.4.1.2. İştirak Hisseleri, Kurucu Senetleri ve İntifa Senetleri 
209
6.2.4.1.3. Rüçhan Hakları 
210
6.2.4.2. İstisna Uygulamasına İlişkin Şartlar 
210
6.2.4.2.1. İki Tam Yıl Süre İle Aktifte Bulundurulma 
210
6.2.4.2.2. Satış Kazancının Fon Hesabında Tutulması 
211
6.2.4.2.3. Fon Hesabında Tutulan Kazançların İşletmeden Çekilmemesi 
215
6.2.4.2.4. Menkul Kıymet veya Taşınmaz Ticareti İle Uğraşılmaması 
216
6.2.4.3. Diğer Hususlar 
217
6.2.4.3.1. Taşınmazlar ile İştirak Hisselerinin Para Karşılığı Olmaksızın Devir ve Temliki, Trampası ve Kamulaştırılması 
217
6.2.4.3.2. Satış Vaadi Sözleşmesi İle Satışı Öngörülen Taşınmazların Durumu 
218
6.2.4.3.3. Bedelsiz Olarak Elde Edilen Hisse Senetlerinin Satışından Sağlanan Kazançların Durumu 
218
6.2.4.3.4. Grup Şirketleri Arasındaki İşlemlerin Durumu 
219
6.2.4.3.5. Kazancın Hesaplanması, Kur Farkı ve Vade Farklarının Durumu 
219
6.2.5. Bankalara veya TMSF’ye Borçlu Durumda Olan Kurumlar İle Bankalara Tanınan İstisna 
220
Yararlanılan Kaynaklar 
223
Kavramlar Dizini 
229