İNŞAAT SEKTÖRÜ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
1.1.2. İnşaat Çeşitleri
16
1.2. MÜTEAHHİT, TAŞERON, HAKEDİŞ
17
1.2.3. Hakediş (İstihkak)
18
1.2.4. İnşaat Faaliyetinde Bulunan İşletmeler
19
1.3. İNŞAAT FAALİYETİNİN (İŞLERİNİN) AYRIMI
20
1.3.1. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyeti
20
1.3.2. Taahhüt Şeklinde İnşaat Faaliyeti
21
1.3.2.1. Yıllara Yaygın (Sari) Olmayan (Aylara Yaygın Olan) İnşaat Taahhüt ve Onarım Faaliyeti
21
1.3.2.2. Yıllara Yaygın (Sari) İnşaat Taahhüt ve Onarım Faaliyeti
22
1.4. İNŞAAT FAALİYETİNDE İŞİN BAŞLAMASI VE BİTİŞİ
22
1.4.1. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyetinde İşin Başlaması ve Bitişi
22
1.4.2. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde İşin Başlaması ve Bitişi
23
1.4.2.1. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde İşin Başlama Tarihi
23
1.4.2.2. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde İşin Bitişi
24
1.5. TAAHHÜT ŞEKLİNDE İNŞAAT FAALİYETİNDE İŞE BAŞLAMA SÜRECİ
25
1.5.1. İhale İlanı ve Geçici Teminat
25
1.5.3. İhale Tekliflerinin Değerlendirilmesi
27
1.5.4. İnşaat Taahhüt İşlerinde Sözleşme Türleri
27
1.5.5. İnşaat Taahhüt sözleşmesinin Yapılması ve Kesin Teminat
28
İNŞAAT MUHASEBESİ VE MALİYET SİSTEMLERİ
2.1. İNŞAAT MUHASEBESİ VE ÖZELLİKLERİ
29
2.1.1. İnşaat Muhasebesi
29
2.1.2. İnşaat Muhasebesinin Özellikleri
29
2.2. İNŞAAT İŞLETMELERİNDE MALİYET SİSTEMİ VE AMAÇLARI
30
2.2.1. Maliyet Sistemi
30
2.2.2. İnşaat İşletmelerinde Maliyet Sisteminin Oluşturulması
31
2.2.3. Maliyet Sisteminin Amaçları
33
2.3. İNŞAAT İŞLETMELERİNDE KÂRI BELİRLEME YÖNTEMLERİ
33
2.3.1. İşin Kısmen Bitim Yöntemi (Kısmen Tamamlama Yöntemi)
34
2.3.2. İşin Tam Bitim Yöntemi
37
2.4. İNŞAAT İŞLETMELERİNDE TUTULACAK DEFTERLER
39
2.4.1. Vergi Kanunları Yönünden Tutulacak Defterler
39
2.4.2. Yapım İşleri Genel Şartnamesine Göre Tutulması Gereken Defterler
40
YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETLERİNDE VERGİLENDİRME
3.1. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME
43
3.1.1. Özel Vergilendirme Sistemi
43
3.1.2. Özel Vergilendirme Sisteminin Koşulları
43
3.1.3. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinde Vergiyi Doğuran Olay
46
3.1.4. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinden Elde Edilen Kazançların Beyanı
47
3.1.5. Geçici Kabulden Sonra Ortaya Çıkan Giderler ve Gelirlerin (Hakedişlerin) Vergilendirilmesi
48
3.2. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE GEÇİCİ VERGİ
48
3.2.1. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinde Geçici Vergi ve Beyanı
48
3.2.2. Geçici Kabulden Sonra Alınan Hakedişlerde Geçici Vergi
49
3.2.3. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi ile Birlikte Başka İşlerin Bulunması Durumunda Geçici Vergi
50
3.2.4. Aylara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinde Geçici Vergi
50
3.4. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE VERGİ (KESİNTİSİ) STOPAJI
51
3.4.1. Hakediş Ödemelerinde Vergi Kesintisi
51
3.4.2. Sonradan Yıllara Yaygın Hale Gelen İnşaat ve Onarım İşlerinde Vergi Kesintisi
51
3.4.3. Dövizli İşlemlerde Vergi Kesintisi
52
3.4.4. Taşeronlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi
52
3.4.5. Vergi Kesintisi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi
52
3.5. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE DAMGA VERGİSİ
55
3.5.1. Alınan Hakediş ve Avanslarda Damga Vergisi
55
3.5.2. Taşeronlara Ödenen Hakediş ve Avanslarda Damga Vergisi
55
3.5.3. Sözleşmelerde Damga Vergisi
55
3.5.4. İhale Kararlarında Damga Vergisi
56
3.5.5. Damga Vergisinin Muhasebeleştirilmesi
56
3.6. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
57
3.6.1. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde Katma Değer Vergisi
57
3.6.2. Avanslarda Katma Değer Vergisi
57
3.6.3. Katma Değer Vergisi Tevkifatı
58
3.6.4 Katma Değer Vergisi Tevkifatının Muhasebeleştirilmesi
60
YILLARA YAYGIN İNŞAAT TAAHHÜT VE
ONARIM FAALİYETİ MUHASEBE UYGULAMALARI
4.1. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE İŞE BAŞLAMA İŞLEMLERİ
63
4.1.1. Geçici ve Kesin Teminat İşlemleri
63
4.1.2. İnşaat Sözleşmesi Yapılması
67
4.1.3. İnşaat Şantiyesi Elektrik Su Depozitosu, Şantiye Giderleri
71
4.2. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE MALİYET UNSURLARI
74
4.2.1 Maliyet Kavramı ve Unsurları
74
4.2.2. Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt Faaliyetinde Maliyet Hesapları ve İşleyişi
75
4.2.3. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak İlk Madde Malzeme Giderleri
91
4.2.3.1. İlk Madde ve Malzemenin Giderlerinin Niteliği
91
4.2.3.2. İlk Madde ve Malzeme Alımı ve Alış Maliyeti
92
4.2.3.3. Hizmet (İnşaat) Üretiminde Kullanılan İlk Madde ve Malzeme Maliyetinin Hesaplanması
94
4.2.3.4. İlk Madde ve Malzemenin Doğrudan İnşaat Maliyetine Yüklenmesi
96
4.2.3.5. İlk Madde ve Malzeme İadeleri
98
4.2.3.6. Hizmet (İnşaat) Üretiminde Kullanılmayan İlk Madde ve Malzemelerin Satışı
100
4.2.3.7. İlk Madde ve Malzemelerin Zayi Olması ve Çalınması
103
4.2.3.8. İlk Madde ve Malzemeler İçin Sigorta Tazminatı Alınması
104
4.2.3.9. İlk Madde ve Malzemelerde Fire
105
4.2.3.10. İlk Madde ve Malzeme Noksanlıkları veya Fazlalıkları
107
4.2.4. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak İşçilik Giderleri
109
4.2.4.1. İşçilik Giderlerinin Niteliği ve Sınıflandırılması
109
4.2.4.2. İşçilik Giderlerinin Saptanması ve Hizmet (İnşaat) Üretim Maliyetine Yüklenmesi
110
4.2.5. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak Taşeron Giderleri
116
4.2.5.1. Taşeron Giderlerinin Niteliği
116
4.2.5.2. Taşeronlara Avans Verilmesi ve Avans Mahsubu
121
4.2.6. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak Diğer Direkt Giderler
126
4.2.7. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak Endirekt Giderler
130
4.2.7.1. Endirekt Nitelikteki Giderler
130
4.2.7.2. Endirekt Giderlerin İnşaat Üretim Maliyetine Yüklenmesi ve İnşaatlara Dağıtımı
132
4.3. YILLARA YAYGIN İNŞAAT TAAHHÜT FAALİYETİNDE ORTAK (MÜŞTEREK) GİDERLER VE ORTAK AMORTİSMANLAR
135
4.3.1. Ortak (Müşterek) Giderlerin Niteliği
135
4.3.2. Ortak (Müşterek) Amortismanların Niteliği
136
4.3.3. Ortak (Müşterek) Giderlerin Dağıtımı ve Muhasebesi
137
4.3.4. Ortak (Müşterek) Amortismanların Dağıtımı ve Muhasebesi
140
4.3.5. Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin Dağıtımı ve Muhasebesi
142
4.4. İNŞAAT (HİZMET) ÜRETİM MALİYETİNİN HESAPLANMASI
145
4.4.1. Üretim Dönemi Toplam İnşaat Üretim Maliyetinin Hesaplanması
145
4.4.2. Tamamlanan ve Tamamlanmayan İnşaat (Hizmet) Maliyetlerinin Hesaplanması
145
4.5. TAMAMLANAN İNŞAAT TAAHHÜTLERİNİN TESLİMİ
151
4.5.1. Tamamlanan İnşaatların Teslimi
151
4.5.2. İnşaat Teslimlerinden Sonra Ortaya Çıkan Gider ve Gelirler
152
4.6. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE HAKEDİŞLER
153
4.6.2. Hakediş Avansı Alımı ve Mahsubu
156
4.6.3. İnşaatın Tamamlanması Nedeniyle Hakediş Hesabının Devri
158
4.7. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
158
4.8. AYLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİ
169
4.9. İHALE KONUSU İNŞAAT İŞLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK
170
4.9.1 İhaleli İşlerde Asgari İşçilik Hesaplaması
170
4.9.2. İhaleli İşlerde Asgari İşçilik Farklarının Muhasebeleştirilmesi
173
YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETLERİNDE
5.1. YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME
175
5.1.1. Yap–Sat (Özel) İnşaat Faaliyetinde Vergilendirme Sistemi
175
5.1.2. İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlar
176
5.2. YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETİNDE GEÇİCİ VERGİ
176
5.2.1. Geçici Verginin Beyanı ve Mahsubu
176
5.2.2. Geçici Verginin Muhasebeleştirilmesi
177
5.3. YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
180
5.3.1. Konut ve İşyeri Teslimlerinde KDV
180
5.3.2. İnşaat Bitmeden Yapılan Satışlarda KDV
181
5.3.3. Yapı Denetim Hizmetlerinde KDV Tevkifatı
182
5.4. DİĞER VERGİ VE HARÇLAR
182
5.4.1. Yapı (İnşaat) Ruhsatı, Bina İnşaat ve Tapu Harcı Yapı (İnşaat) Ruhsatı
182
5.4.2. Harçların Muhasebeleştirilmesi
183
ÖZEL (YAP–SAT) İNŞAAT FAALİYETİ
6.1. ÖZEL (YAP–SAT) İNŞAAT FAALİYETİNDE MALİYET UNSURLARI
187
6.1.1. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyetinde Maliyet Hesapları ve İşleyişi
187
6.1.2. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru olarak İlk Madde ve Malzeme Giderleri
198
6.1.2.1. İlk Madde ve Malzeme Alışları
198
6.1.2.2. İlk Madde ve Malzeme Olarak Arsa
199
6.1.2.3. Üretimde Kullanılan İlk Madde ve Malzemelerin İnşaat Maliyetine Yüklenmesi
202
6.1.2.4. İlk Madde ve Malzemenin Doğrudan İnşaat Maliyetine Yüklenmesi
204
6.1.3. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru Olarak İşçilik Giderleri
205
6.1.3.1. İşçilik Giderlerinin Niteliği
205
6.1.3.2. İşçilik Giderlerinin İnşaat Üretim (Mamul) Maliyetine Yüklenmesi
206
6.1.4. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru olarak Taşeron Giderleri
211
6.1.5. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru olarak Genel Üretim Giderleri
213
6.1.5.1. Genel Üretim Gideri ve Türleri
213
6.1.5.2. Genel Üretim Giderlerinin İnşaat Üretim Maliyetine Yüklenmesi
215
6.1.5.3. Genel Üretim Giderlerin İnşaatlara Dağıtımı
220
6.2. İNŞAAT (MAMUL) ÜRETİM MALİYETİNİN HESAPLANMASI
223
6.2.1. Dönemin Toplam Üretim Maliyetinin Hesaplanması
223
6.2.2. Tamamlanan ve Tamamlanmayan İnşaat Maliyetlerinin Hesaplanması
223
6.3. İNŞAAT DEVAM EDERKEN YAPILAN SATIŞLAR
228
6.4. TAMAMLANAN İNŞAATLARIN SATIŞI
229
6.5. ÖZEL (YAP –SAT) İNŞAAT İŞLETMELERİNİN KENDİ İHTİYAÇLARI İÇİN BİNA İNŞA ETMELERİ
232
6.6. ÖZEL (YAP–SAT) İNŞAAT FAALİYETİNDE (ÖZEL BİNA İNŞAATLARINDA) ASGARİ İŞÇİLİK
233
6.6.1 Özel Bina İnşaatlarında Asgari İşçilik Hesaplaması
233
6.6.2. Özel Bina İnşaatlarında Asgari İşçilik Farklarının Muhasebeleştirilmesi
237
ARSA (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİ
7.1. ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT
239
7.2. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME
240
7.2.1. Arsa Karşılığında Konut ve İşyerleri Elde Eden Şahısların Vergilendirilmesi
240
7.2.2. Ticari işletmelerin Arsa Karşılığında Elde Ettiği Konut ve İşyerlerinin Vergilendirilmesi
242
7.2.3. Arsa Karşılığında İnşaat Yapan Müteahhit İşletmenin Vergilendirilmesi
242
7.3. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
243
7.4. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE UYGULAMASI
245
7.4.1. Özel Mülk Konusu Arsa Üzerinde Kat Karşılığı İnşaat Yapımı
246
7.4.2. Aktife Kayıtlı Arsa Üzerinde Kat Karşılığı İnşaat Yapımı
250