TOPLUMU DÜZENLEYEN KURALLAR VE HUKUK
I. TOPLUMSAL YAŞAM VE TOPLUMSAL DÜZEN
25
II. TOPLUMU DÜZENLEYEN KURALLAR
26
B. Toplumu Düzenleyen Kuralların Türleri
27
3. Örf ve Adet (Gelenek–Görenek) Kuralları
32
4. Görgü (Adâb–ı Muâşeret) Kuralları
33
b. Hukuk Kurallarının Özellikleri
36
bb. İnsan İlişkilerini Düzenlemek
38
cc. İnsan İradesinin Ürünü Olmak
38
dd. Uyulmasının Zorunlu Olması
39
III. HUKUK KURALLARININ TOPLUMU DÜZENLEYEN DİĞER KURALLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
39
A. Din Kuralları–Hukuk Kuralları
40
B. Ahlâk Kuralları – Hukuk Kuralları
43
C. Örf ve Adet Kuralları – Hukuk Kuralları
44
D. Görgü Kuralları – Hukuk Kuralları
46
B. Hukukun Çeşitli Anlamları
47
2. Pozitif Hukuk (Müspet Hukuk – de lege lata)
48
4. Tabiî Hukuk (İdeal – Doğal Hukuk)
49
5. Maddi Hukuk – Şekli Hukuk
50
6. Objektif Hukuk – Sübjektif Hukuk
51
7. Yazılı Hukuk – Yazılı Olmayan Hukuk
52
8. Ulusal Hukuk–Uluslararası Hukuk – Evrensel Hukuk
53
V. HUKUKUN FONKSİYONLARI
55
A. Toplum Düzenini Sağlamak
55
B. Toplumsal Barışı Sağlamak
56
E. Özgürlük (Hürriyet) Sağlamak
58
F. Toplumsal İhtiyaçları Karşılamak
59
G. Adaleti Gerçekleştirmek
59
a. Denkleştirici Adalet
60
b. Dağıtıcı (Paylaştırıcı) Adalet
60
A. Roma (Kara Avrupa’sı) Hukuk Sistemi
63
B. Common Law (Anglo–Sakson) Hukuk Sistemi
64
C. Avrupa Birliği Hukuk Sistemi
65
D. İslam Hukuk Sistemi
65
E. Sosyalist Hukuk Sistemi
66
VII. HUKUKUN YARDIMCI DİSİPLİNLERİ
67
A. Dogmatik Hukuk Bilimi
67
F. Karşılaştırmalı Hukuk
70
TÜRK HUKUKUNUN OLUŞUMU VE KAYNAKLARI
B. Kanunlaştırma Yöntemleri
72
C. Türkiye’de Önemli Kanunlaştırma Hareketleri
74
II. HUKUKUN KAYNAKLARI
75
B. Asli (Bağlayıcı) Kaynaklar
76
bb. Kanunların Özellikleri
80
cc. Kanunların Yapılışı
81
c. Kanuna Denk Metinler
83
aa. Uluslararası Antlaşmalar
83
bb. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
84
f. İçtihadı Birleştirme Kararları
89
2. Yazılı Olmayan Kaynaklar (Örf ve Adet Hukuku)
89
C. Yardımcı (Bağlayıcı Olmayan) Kaynaklar
93
1. İlmi İçtihatlar (Bilimsel Görüşler – Doktrin)
93
2. Mahkeme İçtihatları
94
3. Mukayeseli Hukuk Kuralları
95
I. KAMU HUKUKU – ÖZEL HUKUK AYRIMI
97
B. Ayrımın Gerekliliği
98
1. Menfaat (Yarar) Ölçütü
100
3. İrade Serbestîsi Ölçütü
102
6. Ölçütlerin Değerlendirilmesi ve Karma Nitelikli Hukuk Dallarının Durumu
104
II. KAMU HUKUKUNUN DALLARI
105
2. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Temel Nitelikleri
110
a. Cumhuriyetçilik İlkesi
111
b. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi
112
c. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlılık İlkesi
113
d. Demokratik Devlet İlkesi
113
e. Laik Devlet İlkesi
115
f. Sosyal Devlet İlkesi
116
g. Hukuk Devleti İlkesi
117
3. Devletin Organları
119
cc. Cumhurbaşkanının Siyasi ve Cezai Sorumluluğu
128
dd. Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar
129
1. İdare ve İdare Hukuku Kavramları
131
3. İdari İşlemler ve Sözleşmeler
137
2. Ceza Hukukunun Amacı
145
3. Ceza Hukukuna Hâkim Olan İlkeler
146
5. Suçun Özel Görünüm Şekilleri
152
F. Devletler Hukuku (Milletlerarası Hukuk)
158
G. Vergi Hukuku ve Mali Hukuk
160
b. Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu, Çalışma ve Yargılama Usulü
163
bb. Çalışma ve Yargılama Usulü
165
c. Anayasa Mahkemesinin Görev ve Yetkileri
166
d. Anayasa Mahkemesinin Denetimine Tabi Normlar
167
e. Anayasa Mahkemesinin Denetiminin Kapsamı
168
f. Anayasa Uygunluk Denetimi Şekilleri
169
aa. Soyut Norm Denetimi
169
bb. Somut Norm Denetimi
170
g. Anayasa Mahkemesinin Kararları
172
2. Ceza Yargılaması Hukuku
173
3. Medeni Yargılama Hukuku
179
4. İdari Yargılama Hukuku
179
b. İlk Derece Mahkemeleri
180
c. Üst Derece Mahkemeleri
181
d. İdari Yargının İşleyişi
182
III. ÖZEL HUKUKUN DALLARI
185
a. Kişi ve Kişilik Kavramları
187
aa. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi
188
aaa. Kişiliğin Başlangıcı
188
bbb. Kişiliğin Sona Ermesi
188
bb. Gerçek Kişilerin Hak Ehliyeti
190
cc. Gerçek Kişilerin Fiil Ehliyeti
190
dd. Fiil Ehliyeti Bakımından Gerçek Kişilerin Sınıflandırılması
192
aaa. Tam Ehliyetliler
192
bbb. Sınırlı Ehliyetliler
192
ccc. Sınırlı Ehliyetsizler
193
ddd. Tam Ehliyetsizler
195
bb. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi
197
aaa. Kuruluş Sistemleri
197
bbb. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi
198
cc. Tüzel Kişilerin Ehliyeti
199
aaa. Tüzel Kişilerin Hak Ehliyeti
199
bbb. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti
199
dd. Tüzel Kişilerin Türleri
199
aaa. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri
200
bbb. Özel Hukuk Tüzel Kişileri
200
f. Yerleşim Yeri (İkametgah)
204
e. Evliliğin Sona Ermesi
212
aa. Evliliğin Geçersizliği
213
aaa. Evlenmenin Yokluğu
213
bbb. Evlenmenin Butlanı (Mutlak Butlan–Kesin Hükümsüzlük)
213
ccc. Evlenmenin İptal Edilebilirliği (Nispi Butlan)
214
aaa. Genel Boşanma Sebebi
215
bbb. Özel Boşanma Sebepleri
217
2. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış
217
3. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme
217
ccc. Boşanmanın Sonuçları
219
aa. Kanuni Mirasçılar
222
bb. Atanmış Mirasçılar
223
d. Ölüme Bağlı Tasarruflar
224
bb. Mülkiyet Hakkının Konusu
227
cc. Mülkiyetin Türleri
229
aaa. Tek Mülkiyet – Birlikte Mülkiyet
229
2. Elbirliği Mülkiyeti
230
bbb. Taşınır Mülkiyeti – Taşınmaz Mülkiyeti
231
b. Sınırlı Ayni Haklar
231
aaa. Ayni İrtifak Hakları
232
bbb. Şahsi İrtifak Hakları
232
ccc. Karma İrtifak Hakları
233
bb. Zilyetliğin Kazanılması ve Kaybı
237
cc. Zilyetliğin Türleri
237
dd. Zilyetliğin Korunması
239
bbb. Zilyetlik Davaları
239
1. Yedin İadesi Davası
239
2. Tecavüzün Men’i Davası
240
c. Borç İlişkisinin Kaynakları
246
cc. Sebepsiz Zenginleşme
248
d. Borçların İfası ve İfa Edilmemesi
248
1. Ticari İşletme Hukuku
250
e. Rekabet ve Haksız Rekabet
255
g. Tacir Yardımcıları
256
3. Kıymetli Evrak Hukuku
260
b. Kıymetli Evrakın Türleri
261
5. Deniz Ticareti Hukuku
263
6. Özel Sigorta Hukuku
264
C. Devletler Özel Hukuku (Uluslararası Özel Hukuk)
266
1. Vatandaşlık Hukuku
266
3. Kanunlar İhtilafı (Yasalar Çatışması)
268
IV. KARMA HUKUK DALLARI
268
A. Medeni Yargılama Hukuku
269
2. Çekişmeli – Çekişmesiz Yargı
270
B. İcra ve İflas Hukuku
273
c. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takip
275
2. İş Hukukunun Temel Kavramları
278
3. İş Hukukunun Bölümleri
279
a. Bireysel İş Hukuku
279
D. Sermaye Piyasası Hukuku
280
HUKUK KURALLARININ TASNİFİ VE UYGULANMASI
I. HUKUK KURALLARININ TASNİFİ
289
A. Emredici Hukuk Kuralları
289
B. Yetki Verici Hukuk Kuralları
290
C. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları
290
D. Tamamlayıcı (Yedek–Düzenleyici) Hukuk Kuralları
291
E. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları
292
II. HUKUK KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
293
III. HUKUK KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
294
C. Yürürlükten Kalkma
296
1. Doğrudan Doğruya Yürürlükten Kalkma
297
2. Başka Bir Kanunla Yürürlükten Kaldırma (İlga)
297
a. Açıkça Yürürlükten Kaldırma (Sarih İlga)
297
b. Üstü Kapalı Yürürlükten Kaldırma (Zımni İlga)
298
3. İptal Yoluyla Yürürlükten Kaldırma
299
D. Kanunların Geriye Yürümemesi ve İstisnaları
300
IV. HUKUK KURALLARININ ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI
302
V. HUKUK KURALLARININ UYGULANMASINDA BAŞVURULAN İLKELER
308
A. Kıyas (Analogia, Örnekseme)
308
B. Evleviyet (Öncelikle Uygulama)
309
C. Zıt Anlamdan Hüküm Çıkarma (Aksi İle İspat)
310
VI. HÂKİMİN HUKUK YARATMASI VE TAKDİR YETKİSİ
311
A. Hâkimin Hukuk Yaratması
311
1. Hukuk Yaratmanın Gerekliliği
311
2. Hukukta Boşluk Kavramı
312
a. Kural İçi Boşluk (İntra Legem Boşluklar)
312
b. Kural Dışı Boşluk (Extra Legem Boşluklar)
313
3. Hâkimin Hukuk Yaratmasında Uyulacak İlkeler
313
B. Hâkimin Takdir Yetkisi
314
2. Takdir Yetkisinin Hukuk Yaratmadan Farkı
316
3. Takdir Yetkisinin Kullanımına İlişkin Esaslar
316
4. Takdir Yetkisinin Denetlenmesi
318
VII. HUKUK KURALLARININ MÜEYYİDESİ (YAPTIRIM)
318
1. Kamu Hukuku Müeyyideleri
320
bb. İptal Edilebilirlik
323
2. Özel Hukuk Alanında
323
c. Geçersizlik (Hükümsüzlük)
326
2. Kamu Haklarının Sınırlanması, Kötüye Kullanılması ve Durdurulması
336
3. Kamu Haklarının Türleri
338
b. Sosyal ve Ekonomik Haklar
339
1. Niteliklerine Göre Özel Haklar
340
2. Sınırlı Ayni Haklar
341
aa. Borç İlişkilerinden Doğan Nispi Haklar
345
aaa. Hukukî İşlemlerden Doğan Hak ve Borçlar
345
bbb. Haksız Fiillerden Doğan Hak ve Borçlar
345
ccc. Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Hak ve Borçlar
346
bb. Aile İlişkilerinden Doğan Nispi Haklar
346
cc. Miras İlişkilerinden Doğan Nispi Haklar
346
dd. Eşya Hukukundan Doğan Nispi Haklar
347
2. Konularına Göre Özel Haklar
347
a. Malvarlığı (mamelek) Hakları
347
b. Kişivarlığı Hakları
348
3. Devredilebilmeleri Bakımından Haklar
348
a. Devredilebilen Haklar
348
b. Devredilemeyen Haklar
349
4. Amaçlarına Göre Özel Haklar
350
a. Yenilik Doğurmayan Haklar
350
b. Yenilik Doğuran Haklar
350
aa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
350
bb. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
351
cc. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
351
5. Bağımsızlık Bakımından Haklar
351
V. HAKLARIN KAZANILMASI
353
1. Hukuka Uygun Fiiller
355
a. Bilgi (Fikir) Açıklamaları
355
b. Duygu Açıklamaları
355
c. İrade Açıklamaları
356
bb. Hukuki İşlem Benzeri Fiiller
356
2. Hukuka Aykırı Fiiller
357
b. Sözleşmeye Aykırı Fiiller
357
1. Hukuki İşlemin Unsurları
358
2. Hukukî İşlemlerin Çeşitleri
359
a. Tek Taraflı – Çok Taraflı İşlemler
359
b. Borçlandırıcı İşlemler – Tasarruf İşlemleri
361
c. Sebebe Bağlı Olan – Sebebe Bağlı Olmayan İşlemler
362
d. Sağlararası İşlemler – Ölüme Bağlı Tasarruflar
363
3. Hukukî İşlemlerde Şekil
363
4. Hukuki İşlemlerde Sakatlık
365
a. İrade Bozukluklarından Kaynaklanan Sakatlıklar
365
b. İrade Bozukluğundan Kaynaklanmayan Sakatlıklar
368
D. Hakların Kazanılmasının Şekilleri
368
3. Tesisen (Kurma Yoluyla) Kazanma
370
E. Hakların Kazanılmasında İyiniyetin Rolü
371
2. İyiniyetin Unsurları
372
3. Hakkın Kazanılmasında İyiniyetin Etkili Olduğu Durumlar
372
F. Hakların Kullanmasında Dürüstlük Kuralı
378
2. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
379
VI. HAKLARIN KORUNMASI
380
A. Hakların Devlet Eliyle Korunması
381
a. İlgili Yargı Koluna Göre Dava Türleri
382
b. Talebe Göre Dava Türleri
383
cc. Yenilik Doğuran (İnşai) Davalar
384
2. Davaya Karşı Savunma Yolları
384
3. Davada İspat Kuralları ve İspat Yükü
386
B. Hakkın Sahibi Tarafından Korunması
388
1. Meşru Müdafaa (Haklı Savunma)
388
2. Zaruret Hali (zorda kalma)
389
3. Kuvvet Kullanma (Bizzat İhkakı Hak)
390
C. İnsan Haklarının Uluslararası Korunması
392
VII. HAKLARIN KAYBEDİLMESİ
393