Kıymetli Evrak Hukuku (Negotiable Instruments Law) Prof. Dr. Şaban Kayıhan  - Kitap

Kıymetli Evrak Hukuku

(Negotiable Instruments Law)

8. Baskı, 
Eylül 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
248
Barkod:
9789750272387
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
150,00
İndirimli (%50):
75,00
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
9. baskı Yeni Baskı
Eylül 2023
200,00
200,00 (%0)
Kitabın Açıklaması
Kitap, gözden geçirilmiş ve güncellenmiş 8. baskısını yapmıştır.
Çalışma hukuk fakültelerinde okutulan 'Kıymetli Evrak Hukuku' derslerine uygun olarak sade bir dille yazılmaya gayret edilmiştir.
Kitap adi senet kavramından başlayarak kıymetli evraka ilişkin özel düzenlemeleri olabildiğince ilgili Yargıtay Kararları da dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kıymetli Evrak Kavramı
.
Adi Senet ve Kıymetli Evrak Karşılaştırılması
.
Kıymetli Evrakın Özellikleri
.
Kıymetli Evrakta Def'i ve İtirazlar
.
Kıymetli Evrakın Türleri
.
Kıymetli Evrakın Zıyaı ve İptali
.
Kambiyo Senetleri (Poliçe, Bono, Çek)
.
Emtia Senetleri
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
2. Baskıya Önsöz 
9
3. Baskıya Önsöz 
11
4. Baskıya Önsöz 
13
5. Baskıya Önsöz 
15
6. Baskıya Önsöz 
17
7. Baskıya Önsöz 
19
8. Baskıya Önsöz 
21
Kısaltmalar 
33
§ 1. KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI
I. GENEL OLARAK SENET VE KIYMETLİ EVRAK KAVRAMI 
35
II. KIYMETLİ EVRAKIN TANIMI VE UNSURLARI 
39
A. Tanımı 
39
B. Unsurları 
40
1. Senet (Kıymetli Evrak Senettir) 
40
2. Hak 
42
3. Senet ile Hakkın Kaynaşması (Kıymetli Evrakta Hak ve Senet Birbirine Sıkı Sıkıya Bağlıdır) 
43
C. Kıymetli Evrak ile Adi Senetler Arasındaki Farklar 
44
III. KIYMETLİ EVRAKIN ÖZELLİKLERİ 
47
A. Kıymetli Evrak Bir Borç Senedidir 
47
B. Hak Hukuken Başkasına Devredilebilir Olmalıdır 
48
C. Hak Nakden Değerlendirilebilen Bir Hak Olmalıdır 
49
Ç. Hakla Senet Arasında Sıkı Bir Bağ Vardır 
49
D. Soyutluk İlkesi Yürürlüktedir 
49
E. Kıymetli Evrak Türleri Sınırlı Sayıda Düzenlenmiştir 
50
F. Kıymetli Evrak Sıkı Şekil Şartlarına Bağlıdır 
50
IV. KIYMETLİ EVRAK TEORİLERİ (Kıymetli Evrakta Hakkın Doğumu) 
50
A. Kreasyon (Yaratma) Teorisi 
52
B. Sözleşme (Akit) Teorisi 
53
C. Görünüşe Güven İlkesi ile Birleştirilmiş Sözleşme Teorisi 
53
V. KIYMETLİ EVRAKIN TASNİFİ 
55
A. Temsil Ettikleri Hakkın Türü Bakımından (Konuları Yönünden) 
55
1. Para Senetleri (Alacak Senetleri) 
55
2. Pay Senetleri (Hisse Senetleri) 
55
3. Emtia Senetleri 
56
4. Diğer Eşya Hukuku Senetleri 
56
B. Hakkın Senetten Önce Var Olup–Olmaması Bakımından (İşlevleri Yönünden) 
56
1. Kurucu (İhdas Edici, Hak Doğurucu) Kıymetli Evrak 
56
2. Hakkı Açıklayıcı (İzhari, İhbari) Kıymetli Evrak 
56
C. Devir Şekilleri Bakımından (Hak Sahibinin Belirlenme Şekli Bakımından) 
57
1. Nama Yazılı Kıymetli Evrak (Registered Negotiable Instruments) 
57
a. Tanımı 
57
b. Eksik Nam Yazılı Senetler 
59
c. Nama Yazılı Kıymetli Evrakın Devri 
59
aa. Genel Kural 
59
bb. İstisna – Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
61
ç. Nama Düzenlenebilecek Kıymetli Evrak 
61
2. Emre Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Order) 
61
a. Tanımı 
61
b. Emre Yazılı Senetlerin Devri 
62
3. Hâmile/Hâmiline Yazılı Kıymetli Evrak (Negotiable Instruments Payable to Bearer) 
63
Ç. Düzenlenmelerine Sebep Olan Hukuki İşlemle İlişkileri Bakımından 
65
1. Sebep Kavramı 
65
2. Soyut (Sebepten Bağımsız–İlli Olmayan) Kıymetli Evrak 
65
3. Somut (Sebebe Bağlı–İlli) Kıymetli Evrak 
65
D. Kamu Güvenine Sahip Olup – Olmaması Bakımından Kıymetli Evrak 
66
1. Genel Olarak 
66
2. Kamu Güvenine Sahip Olan Senet 
66
3. Kamu Güvenine Sahip Olmayan Senet 
67
E. Asli veya Tali (Fer’i, İkincil) Senet Nitelikleri Yönünden Kıymetli Evrak 
67
VI. KIYMETLİ EVRAKIN TÜRÜNÜN DEĞİŞTİRİLMESİ (TAHVİLİ/DÖNÜŞTÜRÜLMESİ) 
67
A. Kavram 
67
B. Tür Değiştirme Çeşitleri 
68
1. Kanun Gereği Tür Değişimi 
68
2. İradi Tür Değişimi 
69
§ 2. KIYMETLİ EVRAKTA SAVUNMA
(Def’i ve İtirazlar)
I. GENEL OLARAK SAVUNMA KAVRAMI 
71
II. KIYMETLİ EVRAK’TA SAVUNMA (DEF’İ VE İTİRAZ) TÜRLERİ 
72
A. Senet Metninden Doğan Def’i ve İtirazlar 
72
1. Senet Metninden Doğan Def’iler 
72
2. Senet Metninden Doğan İtirazlar 
73
B. Senedin Hükümsüzlüğüne İlişkin Savunmalar 
74
C. Kişisel (Şahsi) Savunmalar 
76
§ 3. KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI VE İPTALİ
I. TÜRK TİCARET KANUNU’NDAKİ DÜZENLENİŞİ VE İPTALE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 
83
II. NAMA YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 
84
III. HAMİLE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 
85
IV. EMRE YAZILI KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI SEBEBİYLE İPTALİ 
86
V. İPTAL KARARININ HUKUKİ SONUÇLARI 
88
§ 4. KAMBİYO SENETLERİ
(TİCARİ SENETLER–COMMERCIAL PAPERS)
I. KAMBİYO SENETLERİNİN HUKUKİ NİTELİKLERİ VE EKONOMİK FONKSİYONLARI 
89
A. Genel Bilgi ve Yasal Düzenleme 
89
B. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Özellikler 
90
1. Kambiyo Senetlerinin Kanunen Emre Yazılı Olması 
90
2. Kambiyo Senetlerinin Hukuki Nitelikleri 
90
3. Kambiyo Senetlerinde Ehliyet, İmza ve Temsil 
90
a. Ehliyet ve İmza 
90
b. Temsil 
92
II. KAMBİYO SENETLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR ve KAMBİYO SENETLERİNDE BEDELSİZLİK MESELESİ 
96
A. Kambiyo Senetlerine İlişkin Temel Kavramlar 
96
B. Kambiyo Senetlerinde Bedelsizlik Meselesi 
97
III. POLİÇE (BILL OF EXCHANGE) 
100
A. Poliçenin Tanımı ve Hukuki Niteliği 
100
B. Poliçede Şekil Şartları (Poliçenin Unsurları) 
101
1. Poliçenin Mutlak Zorunlu Unsurları 
101
a. Poliçe Kelimesi 
101
b. Kayıtsız, Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Emri 
102
ba. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi 
102
bb. Kayıtsız ve Şartsız Havale Niteliği 
106
bba. Genel Olarak 
106
bbb. Senedin Geçerliliğini Etkileme Yönünden Yazılmamış Sayılan Kayıt ve Şartlar 
107
bbc. Senede Geçerli Olarak Konulabilecek Kayıtlar 
107
c. Ödeyecek Kimsenin (Muhatabın) Ad ve Soyadı 
108
ç. Lehtar (Kime veya Kimin Emrine Ödenecek ise Onun Adı) 
109
d. Düzenlenme Tarihi 
110
e. Düzenleyenin İmzası 
111
2. Alternatif Zorunlu Unsurlar 
111
a. Düzenleme Yeri 
111
b. Ödeme Yeri ve Adresli Poliçe ile Yerleşim Yerli Poliçe Kavramları 
113
3. İsteğe Bağlı Unsur – Vade 
114
a. Genel Olarak 
114
b. Vade Türleri 
114
ba. Belli Bir Günde Ödenecek Poliçeler 
115
bb. Düzenlenme Tarihinden Belirli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 
115
bc. Görüldüğünde Ödenecek Poliçeler 
115
bç. Görüldükten Belli Bir Süre Sonra Ödenecek Poliçeler 
116
c. Vade ve Faiz Kaydı İlişkisi 
116
B. İmzaların İstiklâli (Bağımsızlığı) Prensibi 
117
C. Beyaz (Açık) Poliçe– Açık Kambiyo Senedi 
117
Ç. Poliçenin Cirosu 
120
1. Cironun Hukuki Niteliği 
120
2. Cironun Türleri 
123
a. Biçim Yönünden 
123
b. Amaç Yönünden Ciro Ayrımı 
125
aa. Temlik Cirosu ve Fonksiyonları 
125
aaa. Temlik Cirosu 
125
aab. Fonksiyonları 
126
ab. Rehin Cirosu 
128
ac. Tahsil Cirosu 
130
3. Cironun Şartları ve Yapılabileceği Süre 
132
a. Cironun Şartları 
132
aa. Cironun Kayıt ve Şarta Bağlanmaması 
132
ab. Cironun Çizilmemiş Olması 
132
ac. Cironun Yasaklanmamış Olması 
133
aca. Genel Olarak 
133
acb. Cironun Düzenleyen Tarafından Yasaklanması 
133
acc. Cironun Lehtar ve Cirantalar Tarafından Yasaklanması 
133
b. Cironun Yapılabileceği Süre 
134
D. Poliçede Kabul 
134
1. Kavram 
134
2. Şekli 
135
3. Kabule Arz 
137
a. İsteğe Bağlılık Kuralı 
137
b. Kabul İçin Arzın Mümkün Olmadığı Hâller 
137
ba. Kanunen Kabul İçin Arzın Mümkün Olmaması 
137
bb. Düzenleyenin Poliçenin Kabul İçin Arzını Yasaklaması 
137
bba. Genel Olarak 
137
bbb. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Süresiz Yasaklaması 
137
bbc. Düzenleyenin Kabul İçin Arzı Belirli Bir Süre İçin Yasaklaması 
137
c. Kabul İçin Arzın Mecburi Olduğu Haller 
138
ca. Genel Olarak 
138
cb. Kanundan Doğan Zorunlu Haller 
138
cba. Görüldüğünden Belirli Süreli Vadeli Poliçeler 
138
cbb. Yerleşim Yerli (İkametgâhlı) ve Adresli Poliçeler 
138
cc. İradeden Doğan Zorunlu Haller 
139
cca. Kabul İçin İbrazın Keşideci Tarafından Zorunlu Tutulması 
139
ccb. Kabul İçin İbrazın Cirantalar Tarafından Zorunlu Tutulması 
139
ç. Düzenleyenin ve Cirantaların Poliçenin Kabul Edilmemesinden Sorumlu Olmayacakları Koşulunun Hukuki Durumu 
139
E. Poliçede Aval 
140
1. Tanımı, Hukuki Niteliği ve Avalde Eşin Rızası Sorunu 
140
a. Tanımı ve Hukuki Niteliği 
140
b. Avalde Eşin Rızası Sorunu 
141
2. Aval, Kefalet ve Garanti Sözleşmesi İlişkisi 
142
3. Avalde Şekil 
143
4. Avalde Kişiler 
145
F. Poliçede Ödeme 
146
1. Ödeme İçin İbraz 
146
2. Ödeme 
147
a. Vadeden Önce Ödeme 
147
b. Vadede Ödeme 
147
3. Kısmi Ödeme ve Poliçe Bedelinin Tevdii 
148
a. Kısmi Ödeme 
148
b. Poliçe Bedelinin Tevdii 
148
G. Poliçede Kabul Etmeme veya Ödememe Hâllerinde Müracaat (Başvuru) Hakları 
148
1. Hâmile Karşı Sorumlu Olan Kişiler 
148
2. Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 
149
a. Vadenin Gelmesi 
149
b. Vadenin Gelmesinden Önce Müracaat Hakkının Doğduğu Haller 
150
3. Müracaat Hakkının Kullanım Koşulları 
151
a. Genel Olarak 
151
b. Kabul Etmeme Protestosu Çekilmesi 
151
ba. Genel Olarak 
151
bb. Kabul Etmeme Protestosunun Şekli 
151
bc. Kabul Etmeme Protestosunun İçeriği 
151
c. Ödememe Protestosu Çekilmesi 
152
ç. Sakat Protesto Çekilmesi Durumu 
154
d. Protestodan Muafiyet Halleri 
154
da. Kanuni Muafiyet Halleri 
154
daa. Poliçe Borçlusunun İflası 
154
dab. Mücbir Sebep (30 Günü Aşan) 
155
db. İradi Muafiyet Halleri 
155
dba. Kabul Etmeme Protestosuna Özgü Haller 
155
dbb. Kabul Etmeme ve Ödememe Protestosuna İlişkin Ortak Haller 
156
e. İhbar Yükümlülüğü 
156
f. Müracaat Hakkının Düşmesi 
157
4. Müracaat (Başvuru) Hakkının Kapsamı 
158
a. Hâmilin Müracaat Hakkının Kapsamı 
158
b. Ödeyen Kişinin Müracaat Hakkının Kapsamı 
159
H. Retret 
159
I. Poliçede Araya Girme 
159
İ. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı ve Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 
160
1. Poliçeden Doğan Talep Haklarında Zamanaşımı 
160
2. Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller 
161
a. Zamanaşımını Kesen Haller 
161
b. Zamanaşımını Durduran Haller 
162
J. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme ve Karşılığın Devri 
163
1. Poliçede Sebepsiz Zenginleşme Davası 
163
2. Poliçede Karşılığın Devri 
165
a. Genel Olarak 
165
b. Karşılığın Kanun Gereği Devri (Düzenleyenin İflası) 
166
b. Karşılığın Düzenleyen Tarafından İradi Devri 
166
ç. Her İki Durum İçin Ortak Hüküm 
167
IV. BONO (EMRE YAZILI SENET – PROMISSORY NOTE) 
167
A. Genel Olarak 
167
B. Bono ve Tanımı 
169
C. Bononun Şekli Şartları 
169
1. Genel Olarak 
169
2. Bononun Zorunlu Şekli Şartları 
170
a. Türkçe Olarak Veya Senedin Yazılı Olduğu Dildeki Karşılığı Olarak Kullanılan “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” Kelimesi 
170
b. Kayıtsız ve Şartsız Belirli Bir Bedelin Ödenmesi Vaadi 
170
c. Lehtar (Adı ve Soyadı veya Ticaret Unvanı) 
171
ç. Düzenleme (Keşide) Tarihi 
172
d. Düzenleyenin (Keşidecinin) İmzası 
172
3. Bononun Alternatifli Zorunlu Şekli Şatları 
173
a. Düzenleme Yeri 
173
b. Ödeme yeri 
174
4. Bononun İhtiyari Şekli Şartları 
174
a. Vade ve Özelliği 
174
b. Diğer İhtiyari Şekli Şartlar 
176
ba. Yetki kaydı 
176
bb. Muacceliyet kaydı 
176
bc. Faiz kaydı 
177
C. Bedeli Nakden veya Malen Alınmıştır Kaydı (Bonoda Ta’lil) 
177
Ç. Bononun Düzenlemesi ve Tedavül Şekli 
179
D. Bonoda Ehliyet ve Temsil ile Beyaz Bono ve Hatır Bonosu 
180
1. Ehliyet 
180
2. Temsil 
180
3. Beyaz Bono, Hatır Bonosu ve Teminat Bonosu 
180
D. Bononun Devri 
181
1. Ciro 
181
2. Bonoda Cironun Süresi 
181
3. Cironun Şekli 
182
a. Tam Ciro 
182
b. Beyaz Ciro 
182
F. Bono Bedelinin Yetkili Hâmil Tarafından Tahsil Edilmesi 
183
G. Bono Bedelinin Ödenmesi 
184
1.Genel Olarak 
184
2. Nama Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 
184
3. Emre Yazılı Bonolarda Bono Bedelinin Ödenmesi 
185
H. Bonoda Aval 
186
I. Müracaat (Başvurma) Hakkı 
187
1. Genel Olarak 
187
2. Vadeden Önce Müracaat Hakkının Kullanılması 
188
3. Müracaat Hakkının Kullanılması Halinde Yetkili Hâmilin Senet Borçlularından Talep Edebilecekleri 
188
4. Hâmile Ödeme Yapan Kimsenin Müracaat Hakkının Kapsamı 
189
5. Araya Girerek Ödeme 
189
İ. Müracaat Hakkının Kullanılmasına İlişkin Zamanaşımı Süreleri ve Sebepsiz Zenginleşme Davası 
190
1. Bonoda Zamanaşımı 
190
2. Bonoda Sebepsiz Zenginleşme Davası 
190
J. Bonoya da Uygulanacak Poliçe Hükümlerine Bakış 
191
V. ÇEK (CHECK) 
192
A. Çek Kavramı, Özellikleri ve Hukukumuzda Düzenlenişi 
192
1. Çek Kavramı 
192
2. Çekin Özellikleri 
193
a. Çekin Kambiyo Senedi Niteliği 
193
b. Çekin Kanunen Emre Yazılı Senet Niteliği 
193
c. Çekin İfa Uğruna Edim Niteliğinde Olması 
194
ç. Çekin Havale Niteliği 
195
d. Çekin Ödeme Aracı Niteliği 
196
3. Hukukumuzda Çekin Güncel Düzenlenişi 
197
B. Muhatap Banka ile Çek Düzenleyen Arasındaki Hukuki İlişki 
197
1. Genel olarak 
197
2. Çek Sözleşmesi ve Şekli 
198
C. Çek Düzenleme Koşulları Çeklerin Ayrımı 
200
1. Çek Düzenleme Koşulları 
200
2. Renklerine Göre Çeklerin Ayrımı 
201
a. Genel Olarak 
201
b.Tacir Çekleri 
201
c. Tacir Olmayan Kişi Çekleri 
201
ç. Hâmiline Çeklere İlişkin Renkler 
202
ça. Tacir Hâmiline Çeklerin Renkleri 
202
çb. Tacir Olmayan Kişi Hâmiline Çeklerin Renkleri 
202
Ç. Çekte Şekil Şartları 
202
1. Çek Kelimesi 
202
2. Belirli Bir Bedelin Ödenmesi İçin Kayıtsız ve Şartsız Havale 
203
3. Ödeyecek Kimsenin Ticaret Unvanı 
203
4. Ödeme Yeri 
203
5. Düzenlenme Tarihi 
204
6. Düzenlenme Yeri 
204
7. Düzenleyenin İmzası 
205
8. Banka Tarafından Verilen Seri Numarası 
205
9. Karekodu 
205
D. Çekte Şekil Şartlarının Özellikleri 
207
1. Lehtarın Çekin Geçerlilik Şekil Şartı Olmaması 
207
2. Yabancı Banka Tarafından Bastırılan Çeklerde Seri Numara ve Karekodu Unsurlarının Yokluğunun Çeki Geçersiz Kılmaması 
207
3. Çekte Vade ve İbraz Süreleri 
208
a. Çekte Vade Sorunu 
208
b. İleri Düzenlenme Tarihli (Post Date) Çek 
208
c. İbraz Süreleri 
210
E. Çekin Devri 
212
F. Çekte Ödeme ve Ödemenin Engellenmesi 
212
1. Çekte Ödeme 
212
2. Çekin Ödenmesi İle İlgili Bazı Özel Durumlar 
213
a. Çizgili Çek ve Ödenmesi 
213
aa. Genel Olarak 
213
ab. Genel Çizgili Çek – Özel Çizgili Çek 
213
b. Mahsup Çeki ve Ödenmesi 
214
c. Teyitli Çek ve Ödenmesi 
214
ç. Vizeli Çek ve Ödenmesi 
215
d. Adresli ve Yerleşim Yerli Çek ve Ödenmesi 
215
e. Garantili Çek ve Ödenmesi 
215
3. Çekten Cayma ile Ödemenin Engellenmesi 
216
4. Ödemeden Kaçınma Hâlinde Hâmilin Hukuki Müracaat Hakları 
217
a. Ödenmeme Keyfiyetinin Tespiti 
217
b. Hukuki Sorumluluk ve Çekte Zamanaşımı 
218
ba. Hukuki Sorumluluk 
218
bb. Çekte Zamanaşımı 
219
G. Poliçe Hükümlerine Yapılan Yollamalar 
219
H. 5941 Sayılı Çek Kanunu’nun İrdelenmesi 
220
1. ÇK’nın Amacı 
221
2. Bankanın Araştırma Yükümlülüğü, Çek Hesapları ve Çek Defterleri 
222
3. İbraz, Ödeme, Çekin Karşılıksız Olduğunun Tespiti ve Gecikme Cezası 
226
4. Bankaların Bildirim Yükümlülüğü 
229
5. Ceza Sorumluluğu, Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı 
230
6. 7226 Sayılı Torba Kanun ile Eklenen Çek Kanunu Geçici 5. Maddesinin İncelenmesi 
232
7. Etkin Pişmanlık ve Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağının Kaldırılması 
237
8. Diğer Hükümler 
238
§ 5. EMTİA SENETLERİ
(COMMODITY INSTRUMENTS)
I. KAVRAM 
239
II. UMUMİ MAĞAZA 
239
III. MAKBUZ SENEDİ (WARE RECEIPT) VE VARANT (WARRANT) 
239
A. Makbuz Senedinin Geçerlilik Şekil Şartları 
240
B. Varantın Şekil Şartları 
240
C. Defter 
240
Ç. Kısmi Senet 
241
D. Ciro 
241
1. Şekli 
241
2. Hükümleri 
241
E. Mallar Üzerinde Tasarruflar 
241
1. Yapılamayacak İşlemler 
241
2. Malın Geri Alınması 
242
3. Sattırma Hakkı 
242
a. Sattırma Şartları 
242
b. Satış Bedeli 
242
4. Müracaat Hakkı 
242
5. Sigorta 
242
F. Zamanaşımı 
243
G. Makbuz Senedi ve Varantın Zıyaı ve İptali 
243
Yararlanılan Kaynaklar 
245
Kavramlar Dizini 
247