Uluslararası Yatırım Hukuku Dr. Mustafa Alper Ener  - Kitap

Uluslararası Yatırım Hukuku

2. Baskı, 
Nisan 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
446
Barkod:
9789750291999
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
550,00
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
1. baskı
Kasım 2021
535,00
125,00 (%77)
Kitabın Açıklaması
Dinamik bir yapıya sahip olan uluslararası yatırım hukuku, dönemin ihtiyaçlarına göre değişikliğe uğramaktadır. Reagan ve Thatcher dönemiyle birlikte artan ve Sovyetlerin çöküşüyle daha da hızlanan, 2000'li yıllarla birlikte en üst seviyelerini yaşayan liberalleşme ve özelleştirme süreci, son yıllarda stratejik ve ekonomik milli güvenlik endişeleri nedeniyle devletlerin daha kontrollü hareket ettiği bir yöne doğru evrilmektedir. Önceleri sadece gelişmekte olan ülkelerin yaşadığı milli güvenlik tehditleriyle artık gelişmiş ülkeler de karşı karşıya gelmeye başlamıştır. Bu noktada gelişmiş ülkeler, doğrudan yabancı yatırımın girişine ilişkin kurallarını güncelleme yoluna gitmiştir. Özellikle karşılıklılık ilkesine mevzuatlarında yer verilmesi ve yatırım izleme sistemlerinin ihdas edilmesi en sık kullanılan yöntemler arasına girmiştir. İkili yatırım anlaşmaları ya güncellenerek yenilenmekte ya da yerini yatırıma ilişkin hükümler içeren kapsamlı ve geniş bölgesel ortaklık anlaşmalarına bırakmaktadır.
Türkiye jeostratejik konumu, doğal kaynaklara ve önemli pazarlara yakınlığı, eğitimli ve genç nüfusu, yatırım yapmaya istekli girişimcileriyle, hem doğrudan yabancı yatırımı ülkeye çekmek için hem de yurtdışına doğrudan yatırım yapmak için gerekli unsurların büyük bir kısmına sahiptir. Küresel tedarik zincirlerinin pandemi nedeniyle sekteye uğraması, Türkiye'nin sahip olduğu bu avantajları sayesinde doğrudan yabancı yatırımdan daha fazla pay alması için fırsat oluşturmaktadır. Ancak doğrudan yabancı yatırımın girişini hızlandırabilecek olan bu fırsat kullanılırken, iyi uygulamalardan ve hatalardan ders alarak, stratejik öneme sahip kaynaklarını da koruyacak bir pozisyon alması gerekmektedir. Bu noktada yatırım izleme sistemi büyük önem arz etmektedir.
Bu eser; uluslararası yatırım hukukunda doğrudan yabancı yatırımların ülkeye girişine ilişkin tarihçeyi, milli ve milletlerarası düzenlemeleri, ilgili mahkeme ve hakem kararlarını, ayrıca bu konudaki güncel gelişmeleri kapsamlı bir şekilde incelemektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yabancı Yatırımcıya Uygulanacak Muamele Standartları
.
Yatırım Ortamı
.
Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'ye Girişi
.
Yatırım İzleme Sistemi
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Teşekkür 
5
Önsöz 
7
Özet 
9
Abstract 
11
Kısaltmalar 
21
Giriş 
25
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI YATIRIM HUKUKUNDA
KAVRAMLAR VE TEORİLER
I. KAVRAMSAL BOYUT 
33
A. Yatırım 
33
B. Yabancı Yatırım 
39
C. Doğrudan Yabancı Yatırım 
41
D. Yabancı Yatırımcı ve Yabancı Yatırımda Önemli Aktörler 
44
1. Çok Uluslu Şirketler 
47
2. Devlet Şirketleri 
48
3. Varlık Fonları 
49
4. Uluslararası Kuruluşlar 
51
5. Sivil Toplum Kuruluşları 
53
6. Kredi Derecelendirme Kuruluşları 
54
II. YABANCI YATIRIM HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
55
III. ULUSLARARASI YABANCI YATIRIM HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ 
58
A. Batı Sömürgeciliği Dönemi 
59
B. Latin Amerika Devletlerinin Bağımsızlık Kazanması ve Calvo Doktrini 
62
C. II. Dünya Savaşı Öncesi Dönem 
65
D. II. Dünya Savaşı Sonrası Dönem 
66
E. Liberalleşme ve Sovyetlerin Çöküşü Dönemi 
69
F. 2000’li Yıllar ve 2008 Küresel Finansal Kriz Sonrası Dönem 
70
IV. ULUSLARARASI TİCARET VE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM TEORİLERİ 
72
A. Klasik Ticaret Teorisi (Mutlak Üstünlük Teorisi) 
72
B. Faktör Oranı Teorisi 
73
C. Teknolojik Fark Teorisi 
73
D. Ürün Döngüsü Teorisi 
73
E. Pazar Kusurları Teorisi 
74
F. Uluslararası Üretim Teorisi 
75
G. İçselleştirme Teorisi 
75
V. YABANCI YATIRIMIN EKONOMİK ETKİLERİ HAKKINDA TEORİLER 
75
A. Klasik Teori 
76
B. Bağımlılık Teorisi 
77
C. Orta Yol Çözümü 
77
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI YATIRIM HUKUKUNDA
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMIN ÜLKEYE GİRİŞİ
I. YABANCI YATIRIMIN ÜLKEYE GİRİŞİ 
81
A. Ülkeye Kabul, İş Kurma ve Pazara Erişim 
83
B. Yatırımın Ülkeye Girişi 
83
C. Ev Sahibi Devletin Yatırım Mevzuatına Uygunluk 
86
II. YABANCI YATIRIMCIYA UYGULANACAK MUAMELE STANDARTLARI VE YATIRIM ORTAMI 
87
A. Yabancı Yatırımcıya Uygulanacak Muamele Standartları 
87
1. Adil ve Hakkaniyete Uygun Muamele (Fair and Equitable Treatment – FET) 
88
2. En Çok Gözetilen Millet Muamelesi (Most Favored Nation Treatment – MFN) 
93
3. Milli Muamele (National Treatment) 
98
4. Asgari Muamele Standardı (Minimum Standard of Treatment) 
101
5. Yabancı Yatırımın Keyfi veya Ayrımcı Tedbirlere Karşı Korunması 
105
6. Hukuki Usullere Uygun Muamele 
108
B. Yatırım Ortamı 
109
1. Hukuki İstikrar Unsuru 
111
a. İş Kurma 
114
b. Yapı Ruhsatlarının Alınması 
115
c. Elektriğe Erişim 
116
d. Taşınmazların Kaydının Yapılması 
116
e. Kredi Alınması 
117
f. Azınlık Paylarının Korunması 
117
g. Vergilerin Ödenmesi 
117
h. Sınır–Aşan Ticaret Yapılması 
118
i. Sözleşmelerin İcrası 
118
j. Ödeme Aczinin Çözümlenmesi 
120
k. İşçi İstihdam Etme 
121
2. Ekonomik İstikrar Unsuru 
121
3. Siyasi İstikrar Unsuru 
125
4. Psikolojik Unsur 
128
III. EV SAHİBİ DEVLETLERİN YABANCI YATIRIMLARI TEŞVİKİ VE DENETİMİ 
129
A. Ev Sahibi Devletin Yabancı Yatırımlara Sağladığı Avantajlar 
133
1. Kamulaştırmaya Karşı Güvence 
133
2. Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü 
138
a. Tahkim Kaydı (Arbitration Clause) 
143
b. Hukuk Seçimi Kaydı (Choice of Law Clause) 
144
c. İstikrar Kaydı (Stabilisation Clause) 
147
3. Vergi ve Vergi Dışı Teşvikler 
149
B. Ev Sahibi Devletin Yabancı Yatırımların Girişini Denetimi 
150
1. Yabancı Yatırımın Girişinin Kontrolü 
150
2. Yerel Ortaklık (Joint Venture) Şartları 
152
3. Sermayeye İlişkin Şartlar 
153
4. Çevrenin Korunmasına İlişkin Şartlar 
155
5. Ekonomiye Katkı Sağlanmasına İlişkin Şartlar 
156
6. İfa Şartları 
157
Üçüncü Bölüm
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMIN
TÜRKİYE’YE GİRİŞİNİN TÂBİ OLDUĞU ESASLAR
I. TÜRKİYE’NİN YABANCI SERMAYE İLE TANIŞMASI VE TARİHSEL SÜREÇ 
159
A. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 
160
B. Türkiye Cumhuriyeti Dönemi 
163
II. YABANCI YATIRIMIN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ 
173
III. YABANCI YATIRIM HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
175
A. Doğrudan Yabancı Yatırımın Türkiye’ye Girişine İlişkin Düzenlemeler 
176
1. Türkiye’de Yabancıların Hak ve Özgürlükleri 
176
2. Türk Hukukunda Yabancıların Hak ve Özgürlüklerinin Belirlenmesinde Kabul Edilen Standartlar 
179
3. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Mevzuatı Kapsamında Görevli ve Yetkili Kurum 
182
B. Türk Yabancı Yatırım Hukukuna Kaynaklık Eden Uluslararası Anlaşmalar 
183
IV. YABANCI YATIRIMIN TÜRKİYE’YE GİRİŞİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 
189
A. Ulusal Düzenlemeler 
189
1. Yabancıların Türkiye’ye Girişi 
189
2. Yabancıların Türkiye’de İkameti 
194
3. Yabancıların Türkiye’de Çalışması 
199
a. Uluslararası İşgücü Kanunu’nda Yabancı Personelin Çalışma İzni Düzenlemesi 
200
b. Turkuaz Kart 
211
c. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nda Yabancı Personelin Çalışma İzni Düzenlemesi 
214
d. Serbest Bölgeler Kanunu’nda Yabancı Personelin Çalışma İzni Düzenlemesi 
217
e. Yatırım Anlaşmalarında Yabancı Personelin İstihdamına İlişkin Düzenlemeler 
219
4. Yabancıların Çalışmasının Belirli Koşula Bağlanması veya Yasak Olması 
222
5. Türkiye’nin Yabancı Yatırımları Teşvik İçin Yaptığı Diğer Çalışmalar 
225
a. Yabancı Yatırıma Verilen Teşvikler 
225
b. Türk Vatandaşlığının Kazanılmasında Yabancı Yatırım 
232
c. Türkiye’de Kamu Özel İşbirliği Modelleri 
239
B. Uluslararası Düzenlemeler: Türkiye’nin Taraf Olduğu İkili Yatırım Anlaşmaları ve Model Yatırım Anlaşması Çalışmaları 
245
1. Uluslararası Yatırım Anlaşmaları ve Unsurları 
245
2. İkili Yatırım Antlaşmalarının Amacı 
247
3. Giriş Bölümü 
250
4. Tanımlar ve Kapsam 
251
5. Muamele Standartları 
252
6. Devletin Yasal Düzenleme Yapma Yetkisine Dair İstisnalar 
255
7. İfa Şartları 
256
8. Kamulaştırma ve Tazminat 
258
9. Sermayenin Ülkeden Çıkarılması 
259
10. Halefiyet 
261
11. Uyuşmazlık Çözümü 
262
12. Anlaşmanın Yürürlüğe Girmesi 
266
13. İYA’larda Yer Alan Diğer Başlıklar 
267
V. DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN TÜRKİYE’YE GİRİŞİ 
270
A. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nda Yer Alan Yatırım Giriş Yöntemleri 
272
B. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Şirket Kurması 
274
1. Genel Çerçeve 
274
2. Türkiye’de Kuruluşu İzne Tâbi Olan Şirketler 
284
C. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Şube Açması 
284
D. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de İrtibat Ofisi Açması 
287
E. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Mevcut Bir Şirkete Ortak Olması 
289
F. Doğrudan Yabancı Yatırım Amacıyla Türkiye’ye Yabancı Sermayenin Girişi 
290
G. Sektörel Düzenlemeler 
293
1. Madencilik, Petrol ve Doğalgaz Sektörleri 
295
2. Tarım ve Ormancılık Sektörleri 
296
3. İmalat Sektörü 
297
4. Telekomünikasyon Sektörü 
297
5. Elektrik Sektörü 
299
6. Bankacılık Sektörü 
300
7. Sigortacılık Sektörü 
301
8. Taşımacılık Sektörü 
302
9. Medya Sektörü 
304
10. İnşaat, Turizm ve Perakende Sektörleri 
306
11. Sağlık ve Atık Yönetimi Sektörleri 
308
12. Özel Güvenlik Sektörü 
309
Dördüncü Bölüm
YATIRIM İZLEME SİSTEMİ VE
TÜRKİYE YATIRIM İZLEME SİSTEMİNİN OLUŞTURULMASI
I. TÜRKİYE’NİN YABANCI YATIRIM KONUSUNDAKİ AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI 
311
A. Avantajları 
311
1. İdari Kapasite 
312
2. Hukuki Altyapı ve İktisadi İmkanlar 
316
B. Dezavantajları 
318
1. DYYK ve Yatırım İzleme Sistemi 
319
2. Bürokratik ve Yargısal Prosedürler 
320
3. Küresel Rekabet Edebilirlik 
321
II. YATIRIM İZLEME SİSTEMİ 
323
A. ABD Yatırım İzleme Sistemi 
324
1. CFIUS’un Tarihçesi 
324
2. DPA’nın Yapısı 
327
3. CFIUS’un Yapısı 
328
4. CFIUS’un İzleme Yetkisinde Olan İşlemler 
330
5. Milli Güvenlik Risk Değerlendirmesinde Dikkate Alınan Hususlar 
331
6. İşlem Taraflarının Gönüllü Bildirimi, İzleme Sürecinin Başlatılması ve Soruşturma Açılması 
333
7. Milli Güvenlik Riski Olması Durumunda Alınabilecek Kararlar 
334
B. Avrupa Birliği Yatırım İzleme Sistemi 
336
1. AB Doğrudan Yabancı Yatırımların İzlenmesi Tüzüğü 
340
2. Tanımlar ve Tüzüğün Kapsamı 
341
3. İzleme Sisteminin Yapısı 
342
4. Risk Değerlendirmesinde Dikkate Alınacak Hususlar 
343
5. Tüzüğe İlişkin Raporlamalar 
344
6. Doğrudan Yabancı Yatırımlara İlişkin Üye Devletler Arasındaki İşbirliği Mekanizması 
344
C. Çin Yatırım İzleme Sistemi 
347
1. Çin Yabancı Yatırım Kanunu Genel Hükümleri 
350
2. Yatırım Yönetimi 
352
3. Yabancı Yatırımcının Hukuki Sorumlulukları 
354
4. Yabancı Yatırımın Teşvikine Dair Hükümler 
355
5. Yabancı Yatırımın Korunmasına Dair Hükümler 
357
6. Çin’e Yönelik Tedbirlere Karşı Atılacak Adımlar 
359
D. Yatırım İzleme Sistemlerinde Güncel Gelişmeler 
359
III. TÜRKİYE’DE YABANCI YATIRIMLARIN İZLENMESİ 
364
A. Türkiye’de Yabancı Yatırımların Denetimi 
364
B. Türkiye Yatırımları İzleme Sistemi 
367
Sonuç 
373
EKLER
EK – 1: TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN TARAF OLDUĞU YATIRIM ANLAŞMALARI 
389
EK – 2: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU 
394
EK – 3: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ 
398
EK – 4: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS YATIRIMCI BİLGİLERİ 
408
EK – 5: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS ORTAKLIK LİSTESİ 
409
EK – 6: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS EK–1 DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR İÇİN FAALİYET BİLGİ FORMU 
410
EK – 7: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS EK–2 DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR İÇİN SERMAYE BİLGİ FORMU 
411
EK – 8: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS BAĞLI İŞTİRAKLERİ 
412
EK – 9: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ EK 4 
413
EK – 10: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ EK 6 
414
EK – 11: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ EK 7 
415
EK – 12: 2644 SAYILI TAPU KANUNUNUN 36 NCI MADDESİ KAPSAMINDAKİ ŞİRKETLERİN VEYA İŞTİRAKLERİN TAŞINMAZ MÜLKİYETİ VE SINIRLI AYNİ HAK EDİNİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK EK 1 
416
Kaynakça 
417
Kavramlar Dizini 
443