I. VERGİNİN TANIMI, ÖZELLİKLERİ, AMAÇLARI VE TASNİFİ
21
A. Verginin Tanımı ve Özellikleri
21
B. Vergilerin Amaçları
22
II. VERGİ HUKUKUNUN TANIMI, HUKUK SİSTEMİ İÇERİSİNDEKİ YERİ VE SINIFLANDIRILMASI
26
A. Vergi Hukukunun Tanımı ve Kapsamı
26
C. Vergi Hukukunun Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi
30
D. Vergi Hukukunun Sınıflandırılması
31
1. Genellik– Özellik Açısından
31
1.1. Genel Vergi Hukuku
31
1.2. Özel Vergi Hukuku
31
2. Maddilik–Şeklilik Açısından
32
2.1. Maddi Vergi Hukuku
32
2.2. Şekli Vergi Hukuku
32
3. Alt Dalları Açısından
32
3.1. Vergi İcra Hukuku
33
3.2. Vergi Ceza Hukuku
33
3.3. Vergi Yargılama Hukuku
33
3.4. Uluslararası Vergi Hukuku
33
III. VERGİLENDİRME YETKİSİ
34
A. Vergilendirme Yetkisinin Tanımı
34
B. Vergilendirme Yetkisinin Kullanımı
35
1. Vergilendirme Yetkisinin Yasama Organı Tarafından Kullanımı
36
2. Vergilendirme Yetkisinin Yürütme Organı Tarafından Kullanımı
37
C. Vergilendirme Yetkisinin Sınırları
37
4. Hukuki Güvenlik İlkesi
41
6. Mali Güce Göre Vergilendirme İlkesi (Vergi Ödeme Gücü)
45
VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI VE VERGİ KANUNLARININ UYGULANMASI
I. VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
49
A. Yasama Organından Doğan Kaynaklar
50
3. Uluslararası Anlaşmalar
53
B. Yürütme Organından Doğan Kaynaklar
54
1. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
54
2. Cumhurbaşkanlığı Kararı
55
5. Genelge ve Genel Yazılar
57
6.3. Özelge ve Sirkülerlerin Hukuki Mahiyeti
59
7. Kanun Hükmünde Kararname, Bakanlar Kurulu Kararı ve Tüzükler
60
C. Yargı Organından Doğan Kaynaklar
61
1. Anayasa Mahkemesi Kararları
61
2. Danıştay İçtihadı Birleştirme Kararları
61
3. Vergi Mahkemeleri, Bölge İdare (İstinaf) Mahkemeleri ve Danıştay Dairelerinin Kararları
62
2. Bilimsel Çalışmalar ve Doktrin
64
II. VERGİ KANUNLARININ UYGULANMASI
64
A. Vergi Kanunlarının Yer Bakımından Uygulanması
64
1. Mülkilik (Yerellik, Kaynak) İlkesi
64
2. Şahsilik (Kişisellik) İlkesi
65
B. Vergi Kanunlarının Zaman Bakımından Uygulanması
65
1. Vergi Kanunlarının Yürürlüğe Girmesi ve Yürürlükten Kalkması
65
2. Vergi Kanunlarının Geriye ve İleriye Yürümesi
66
2.1. Lehe Olan Durumlarda Geriye Yürüme
67
2.2. Gerçek Geriye Yürüme–Gerçek Olmayan Geriye Yürüme
68
C. Vergi Kanunlarının Anlam Bakımından Uygulanması
71
3.1. Lafzi (Deyimsel) Yorum
72
3.3. Amaçsal (Gai) Yorum
73
5. Vergi Hukukunda İspat ve Delil
76
6. Peçeleme Sözleşmesi
79
7. Tipleştirme ve Tipiklik
80
VERGİ HUKUKUNDA TARAFLAR,
MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ VE SÜRELER
I. VERGİ HUKUKUNDA TARAFLAR
81
3. Takdir Komisyonları
92
3.1. Genel Yetkili Takdir Komisyonları
92
3.2. Zirai Kazançlar İl Komisyonları
92
3.3. Arsa ve Arazi Takdir Komisyonları
93
1.1. Mükellefin Özellikleri
95
1.2. Kanuni Mükellef–Vergi Yüklenicisi Ayrımı
98
2. Vergi Sorumluluğu Müessesesi ve Vergi Sorumlusu
101
2.1. Sorumluluk Müessesesinin Tanımı ve Amacı
101
2.2. Vergi Sorumluluğu Müessesesine Yer Verilme Nedenleri
104
2.3. Vergi Sorumlusunun Yetkileri
106
2.4. Vergi Hukukunda Müşterek ve Müteselsil Sorumluluk
108
2.4.1. Müşterek Sorumluluk (İkincil Sorumluluk)
108
2.4.2. Müteselsil Sorumluluk
109
2.4.3. Müteselsil ve Müşterek Sorumluluğun İstisnaları
111
2.5. Vergi Sorumluluğu Türleri
112
2.5.1. Vergi Kesenlerin Sorumluluğu
112
2.5.2. Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğu
113
2.5.3. Mirasçıların Sorumluluğu
114
2.5.4. Karnesiz Hizmet Erbabı Çalıştıranların Sorumluluğu
115
2.5.5. Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Sorumluluğu
115
2.5.6. Tasfiye Memurlarının Sorumluluğu
116
3. Vergi Hukukunda Ehliyet ve Temsil
116
II. MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ
119
1.1. İşe Başlama Bildirimi
120
1.2. İş Değişikliği Bildirimi
121
1.3. İşin Bırakılması Bildirimi
121
1.4. Bina ve Arazi Değer Değişikliği Bildirimi
123
1.5. Vergi Dairesince Mükellefiyet Kaydının Silinmesi (Terkini)
124
1.5.1. Belli Durumların Varlığı Halinde Mükellefiyet Kaydının Terkini (Silinmesi)
124
1.5.2. Mükellefiyet Kaydının Analiz ve Değerlendirme Sonuçlarına Bağlı Olarak Terkini
125
2.1. Defter Tutmak Zorunda Olanlar ve Tutulması Zorunlu Defterler
127
2.2. Kayıt Zamanı ve Hesap Dönemi Esası
128
2.3. Muhasebe Usulünü Seçmede Serbestlik İlkesi
129
2.4. Defter Tutma Bakımından Tüccarlar
129
2.5. Defter Tutmak Zorunda Olmayanlar
131
3. Defterleri Tasdik Ettirme
131
4. Kayıt Nizamına Uyma
133
4.1. Türkçe Tutma ve Türk Parası Kullanma Zorunluluğu
133
4.2. Defterlerin Mürekkeple Yazılacağı
134
4.3. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi
134
4.4. Boş Satır Bırakılamayacağı, Sayfaların Yok Edilmeyeceği
135
5. Belge Düzenine Uyma
135
5.2. Perakende Satış Vesikaları
138
5.4. Müstahsil Makbuzu
140
5.5. Serbest Meslek Makbuzu
142
6. Defter ve Belgeleri Muhafaza ve İbraz
143
7. Elektronik Ortamdaki Kayıtlar ve Elektronik Cihazla Belge Düzenleme
144
8. Beyanname Verme ve YMM Tasdik Raporları Düzenleme
145
9. Bazı Tahsilat ve Ödemelerin Banka, Finans Kurumu ve PTT Aracılığıyla Yapılması Zorunluluğu
146
III. VERGİ HUKUKUNDA SÜRELER
148
A. Sürelerin Sınıflandırılması
148
B. Sürelerin Hesaplanması
149
1. Mücbir Sebep Halinde Süre Uzaması
151
2. Zor Durum ve Mühlet Verme
152
3. Ölüm Halinde Sürelerin Uzaması
152
4. Mali Tatilde Sürelerin Uzaması
153
VERGİLENDİRMENİN TEMEL UNSURLARI VE VERGİLENDİRME SÜRECİ
I. VERGİLENDİRMENİN TEMEL UNSURLARI
155
B. Vergiyi Doğuran Olay
157
C. Vergi Muafiyeti, İstisnası ve İndirimi
160
II. VERGİLENDİRME SÜRECİ
167
1.1. Beyana Dayanan Tarh
172
1. Tebliğe Konusu Olan İşlemler
183
2. Tebligat Yapılabilecek Kişiler
183
3. Tebligat Şekilleri
184
3.1. Yurt İçinde Tebliğ Şekilleri
184
3.1.1. Vergi Dairesinde veya Komisyonda Tebliğ
184
3.1.2. Posta ile Tebliğ
184
3.1.3. İlan Yoluyla Tebliğ
185
3.1.4. Memur Eliyle Tebliğ
187
3.1.5. Vasıtalı Tebliğ
187
3.1.6. Kamu Kurumlarında Tebliğ
187
3.1.7. Kapıya Not Asmak Suretiyle Tebliğ
187
3.1.8. Elektronik Ortamda Tebliğ
188
3.2. Yurt Dışında Tebliğ
189
4. Tebliğin Hatalı Yapılmış Olması
190
5. Tebliğ Yerine Geçen İşlemler
191
1. Beyana Dayalı Tarhiyatlarda verginin Tahakkuku ve Kesinleşmesi
192
1.1. Beyana Dayalı Tarhiyatta Özellik Arz Eden Durumlar
193
1.1.1. İhtirazi Kayıtla Beyan
193
1.1.2. Vergi Hataları
193
1.1.3. Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Yararlanılarak Beyan
194
1.2. İkmalen ve Re'sen Tarh Edilen Vergilerde Tahakkuk ve Kesinleşme
194
1.2.1. İkmalen ve Re’sen Tarhiyatta Dava Yolu
194
1.3. Mükellefin Cezada İndirim Müessesesine Başvurması
195
1.4. Mükellefin Uzlaşma Talebinde Bulunması
196
VERGİ ALACAĞININ SONA ERMESİ
I. VERGİ ASLINI VE CEZALARINI SONA ERDİREN HALLER
199
1.1. Mükellefin Vergi Dairesine Ödemesi
200
1.2. Kaynakta Kesinti Yöntemi
200
2. Ödeme Süresini Uzatan Durumlar
201
2.1. Mücbir Sebep ve Zor Durum Halinde Sürenin Uzaması
201
2.2. Özel Ödeme Zamanları
202
1. Tarh (Tahakkuk) Zamanaşımı
204
1.1. Tarh Zamanaşımının Durması
205
1.2. Tarh Zamanaşımının Kesilmesi
205
2.1. Tahsil Zamanaşımını Durduran Haller
206
2.2. Tahsil Zamanaşımını Kesen Haller
206
C. Terkin ve Tahakkuktan Vazgeçme
207
1.1. Doğal Afetler Nedeniyle Terkin
207
1.2. Tahsil İmkânsızlığı Nedeniyle Terkin
208
1.3. Mahkeme Kararı ile Terkin
209
2. Tahakkuktan Vazgeçme
209
D. Vergi Hatalarının Düzeltilmesi
209
1. Vergi Hatası Kavramı
209
1.2. Vergilendirme Hataları
210
2. Vergi Hatalarının Düzeltilme Süreci
211
2.2. Düzeltme Yetkisi
212
2.4. Vergi Hatalarının Düzeltilmesinde Şikâyet Yolu
212
3. Fazla Alınan Verginin İadesi
214
4. Düzeltme Talebi Üzerine İdarenin Sükûtu veya Talebin Reddi
215
4.1. Süresi İçerisinde Düzeltme Talebinde Bulunulduğunda, Düzeltme Talebine Cevap Verilmezse
215
4.2. Süresi İçerisinde Düzeltme Talebinde Bulunulduğunda, Düzeltme Talebi Ret Edilirse
215
5. Vergi Hatalarının Düzeltilmesinde Zamanaşımı
216
6. Düzeltme ile İlgili Özellikli Durumlar
216
6.1. Uzlaşma Sonucu Ortaya Çıkan Hatalar Var İse
216
6.2. Ödeme Emri Belgesinde Hata Var İse
217
6.3. Yargı Kararıyla Tarh Edilen Vergilerde Hata Var İse
218
1. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
219
1.1. Uzlaşma Talebi ve Uzlaşma Görüşmeleri
220
1.2. Tarhiyat Öncesi Uzlaşmada Ödeme Zamanı
221
1.3. Tarhiyat Öncesi Uzlaşmada Uzlaşmanın Vaki Olmaması ve Temin Edilememesi
221
2. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma
221
2.1. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Talebi
222
2.2. Tarhiyat Sonrası Uzlaşmada Ödeme Zamanı
223
2.3. Uzlaşmanın Gerçekleşmemesi veya Temin Edilememesi
224
3. Uzlaşmada Özellikli Durumlar
224
3.1. Uzlaşma ve Cezalarda İndirme
224
3.2. Vergi İncelemesine Bağlı Olmaksızın Kesilen Usulsüzlük Cezalarında Uzlaşma
225
3.3. Vergi ve Cezaya Karşı Hem Dava Açılmış Hem de Uzlaşma Talep Edilmişse
225
3.4. Kendiliğinden Verilen Beyannamelerden Dolayı Kesilecek Cezalarda Uzlaşma
225
II. SADECE CEZALARI SONA ERDİREN HALLER
229
A. Pişmanlık ve Islah Müessesesi
229
1. Genel Olarak Pişmanlık ve Islah
229
2. Pişmanlık ve Islahtan Yararlanma Şartları
230
2.1. Bir Muhbir Tarafından İhbar Edilmeden Pişman Olma
230
2.2. Mükellef Nezdinde Vergi İncelemesine Başlanmadan ve Takdire Sevkten Önce Pişman Olma
231
2.3. Hiç Verilmeyen veya Eksik Verilen Beyannamelerin Belli Bir Süre İçinde Verilmesi
231
2.4. Vergi Aslının ve Diğer Cezaların ve Pişmanlık Zammının Belli Bir Süre İçerisinde Ödenmesi
232
3. Pişmanlık ve Islahta Özellikli Durumlar
232
3.1. Pişmanlık ve Islah Yoluyla İhtirazı Kayıtla Beyanname Verilmesi
232
3.2. Tapu Harçları İçin Pişmanlık Islah
233
3.3. Beyana Çağrı Mektupları ve Pişmanlık ve Islah
233
3.4. Pişmanlık ve Islahta Zarar Beyan Edilmesi Durumu
233
E. Kanun Yolundan Vazgeçme
238
VERGİ KABAHATLERİ – VERGİ SUÇ VE CEZALARI
II. SUÇ, KABAHAT, CEZA VE YAPTIRIM KAVRAMLARI
242
III. VERGİ KABAHAT VE SUÇLARININ CEZALANDIRILMASINDA USUL
243
A. Vergi Kabahatlerinin Cezalandırılmasında Usul
243
B. Bazı Kaçakçılık Suçlarının Cezalandırılmasında Usul
244
IV. VERGİ SUÇ VE CEZALARINA İLİŞKİN TEMEL ESASLAR
245
1. Tek Fiile Birden Fazla Vergi Türünde Vergi Zıyaına Yol Açılması Durumu
245
2. Tek Bir Fiil İle Hem Vergi Zıyaı Hem De Usulsüzlük İşlenmesi Durumu
246
3. Ayrı Fillerle Vergi Zıyaı ve Usulsüzlük İşlenmesi Durumu
246
4. Vergi Zıyaı, Usulsüzlükler ve Vergi Kaçakçılığı Suçlarının İşlenmesi Durumu
246
1. Vergi Kaçakçılığı Suçuna İştirak
247
2. Vergi Kabahatlerine İştirak
250
D. Gerçek ve Tüzel Kişilerin Vergi Cezasına Muhatap Olması
251
1. Gerçek Kişilerin Ceza Muhatabı Olması
251
2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
252
V. VERGİ KABAHATLERİ (MALİ NİTELİKLİ SUÇLAR)
252
A. Vergi Zıyaı ve Cezası
253
B. Usulsüzlükler ve Cezası
255
1. Genel Usulsüzlükler
255
2. Özel Usulsüzlükler ve Cezaları
257
2.1. Fatura ve Benzeri Evrak Verilmemesi ve Alınmaması İle Diğer Şekil ve Usul Hükümlerine Uyulmaması hallerinde Özel Usulsüzlükler (VUK. m.353)
258
2.2. VUK m.353 Kapsamında Yer Alan Diğer Özel Usulsüzlükler
260
2.3. Damga Vergisinde Özel Usulsüzlük
261
2.4. Bilgi Vermeden Çekinme Halinde Özel Usulsüzlükler
262
2.5. Elektronik Ortamda Tebliğ İle İlgili Kurallara Uymama Durumunda Özel Usulsüzlük
262
2.6. Tahsilat ve Ödemelerin Banka vb. Kurumlar Aracılığıyla Yapılmamasında Özel Usulsüzlük
263
2.7. Elektronik Beyanname ve E–Bildirimlerin Yapılmaması Durumunda Özel Usulsüzlük
263
VI. HÜRRİYETİ BAĞLAYICI SUÇ VE CEZALAR
266
A. Vergi Kaçakçılığı Suçu ve Cezası
266
1. On sekiz (18) Aydan Beş (5) Yıla Kadar Hapis Gerektiren Fiiller
266
2. Üç (3) Yıldan Sekiz (8) Yıla Kadar Hapis Cezası Gerektiren Fiiller
267
3. İki (2) Yıldan Sekiz (8) Yıla Kadar Hapis Cezası Gerektiren Filler
268
4. Kaçakçılık Suçunda Etkin Pişmanlık
268
5. Kaçakçılık Suçlarında Zincirleme Suç Uygulaması
269
B. Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu ve Cezası
269
C. Mükellefin Özel İşlerini Yapma ve Bazı Yasakların İhlali Suçu ve Cezası
270
VI. VERGİ SUÇLULUĞUNU SONA ERDİREN HALLER
271
VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜ
I. VERGİ UYUŞMAZLIĞININ TANIMI VE NEDENLERİ
273
B. Vergi Uyuşmazlığının Başlıca Nedenleri
274
II. VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ İDARİ AŞAMADA ÇÖZÜMÜ
276
III. VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ YARGI SÜRECİNDE ÇÖZÜMÜ
277
A. Vergi Yargılaması Usul ve İlkeleri İle Vergi Davasının Hukuki Mahiyeti
278
1. Vergi Yargılamasında Geçerli Olan Usul ve İlkeler
278
1.1. Yazılı Olma İlkesi
278
1.2. Kıyas Yapılmama İlkesi
279
1.3. Re’sen Araştırma İlkesi
279
1.4. İspat Külfeti ve Ekonomik Yaklaşım
280
2. Vergi Yargısının Hukuki Niteliği
280
B. Vergi Yargı Kuruluşları ve Görevleri
282
1. Vergi Mahkemelerinin Görevleri
283
2. Bölge İdare Mahkemesinin Görevleri
283
3. Danıştay’ın Görevleri
283
1. Vergi Mahkemesinde Dava Açmaya Yetkili Kişi ve Kurumlar
286
2. Vergi Davalarına Bakmaya Yetkili Olan Mahkeme
286
3. Vergi Davalarının Konusu
287
3. Vergi Davalarının Açılması ve Dilekçenin Verileceği Yerler
288
D. Vergi Davalarının Açılacağı Süreler
289
1. Dava Açma Süresinin Başlaması
289
2. Adresleri Belli Olmayan Mükelleflerde Dava Açma Süresinin Başlaması
289
3. İlanı Gereken Düzenleyici İşlemlerde Dava Açma Süresinin Başlaması
289
4. Özel Kanunlarda Yer Alan Dava Açma Süreleri
290
4.1. 6183 sayılı Kanunda Yer Alan Özel Dava Açma Süreleri
290
4.2. Uzlaşma Sağlanamaması Durumunda Dava Açma Süresi
290
4.3. Düzeltme Talepleri Reddedilen Mükelleflerin Dava Açma Süresi
290
4.4. Asgari Ölçüde Arsa Birim Değerlerine Karşı Dava Açma Süresi
291
5. Dava Açma Sürelerinin Hesaplanması
291
6. Mali Tatil ve Çalışmaya Ara Verme
291
E. Beyan Üzerine Tarh ve Tahakkuk Ettirilen Vergilere Karşı Dava Açılması
292
F. Açılan Vergi Davasının Tahsilâta Etkisi ve Yürütmenin Durdurulması
292
K. Temyiz İçin Başvurma ve Verilecek Kararlarla İlgili Yapılacak İşlemler
293
IV. VERGİ YARGISINDA OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI
295
A. Kanun Yararına Temyiz
295
B. Yargılamanın Yenilenmesi (İYUK. m.53)
296
VERGİ ALACAĞININ GÜVENCE ALTINA ALINMASI,
CEBREN TAHSİLİ VE VERGİ İŞLEMLERİNDE
UYGULANACAK ZAM VE FAİZLER
I. VERGİ ALACAĞININ GÜVENCE ALTINA ALINMASI
299
B. Teminat İsteme ve Şahsi Kefalet
300
III. VERGİ ALACAKLARINA UYGULANACAK ZAM VE FAİZLER
308
1.1. Tecile Konu Olmayan Vergiler
311
1.2. Tecil Şartlarına Uymama
311
2. Vergi İadelerinde Faiz Uygulaması (VUK m.112/4–5–6)
312
2.1. Fazla veya Yersiz Olarak Tahsil Edilen Vergilerde Faiz Ödenmesi
312
2.2. Vergi Kanunlarına Göre Yapılacak İadelerde Faiz Ödenmesi
312