Türkiye'de Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Prof. Dr. Sevtap Yokuş Veznedaroğlu  - Kitap

Türkiye'de Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru

2. Baskı, 
Eylül 2015
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
280
Barkod:
9789750234460
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
390,00
İndirimli (%68):
124,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Türkiye'de Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yolu, yeni ve hak aramada oldukça önemli, sonuç alınabilir bir yol. Anayasa Mahkemesi'ne başvuru, Türkiye için yeni bir başvuru yolu olması nedeniyle, usul ve içerik tartışmalarına ve yorumlara açıktır. Her bir yargı düzeninin işleyişindeki farklılıklar dikkate alındığında, farklı yargı düzenleri kapsamında, kendilerine özgü koşulların, bireysel başvuruda nasıl değerlendirileceği konusu ise, ayrı bir zorluğu oluşturmakta ve bu bakımdan netleşmeye gereksinim duyulmaktadır.
Farklı mahkemelerde deneyimleri olup, aynı zamanda akademik çalışma yapanlar tarafından, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvurunun, akademik boyutlarıyla ve farklı yargı düzenleri açılarından detaylı bir şekilde irdelendiği bu çalışma, bu özelliğiyle diğer bu konudaki çok sayıda çalışmadan farklılaşmakta, özgünlük taşımaktadır. Teorik belirlemeler ışığında, evrensel düzeyde hak ve özgürlük alanındaki geniş ve derin birikimin, bireysel başvuru mekanizmasıyla Türkiye'de yaşama indirgenmesi yönünde, uygulamaya katkıda bulunmak ise, bu çalışmanın asıl amacını oluşturmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Türkiye'de Anayasa Şikayetini Hazırlayan Koşullar, Sevtap Yokuş
.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolu, Eylem Çakmaz
.
Örnek Uygulamalar Işığında Bireysel Başvuru ve Geleceği, Mustafa Kuş
.
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolunun Ceza Mahkemelerinden Verilen Kararlar Bakımından Değerlendirilmesi, Caner Gürühan
.
Bireysel Başvuru Yolunun İdari Yargı Kararları Bakımından Değerlendirilmesi, Bekir Özçelik
.
Anayasa Şikayeti (Bireysel Başvuru) Kabul Edilebilirlik İncelemesi ve Bu Kapsamda Önemli Zarar Kriteri, Mustafa Selman Çelik
.
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvurularda Kabul Edilemezlik Nedenleri, Özcan Özbey
.
Bireysel Başvuruda Güncel Sorunlar, Hakan Atasoy
Kitabın İçindekileri
İkinci Basıya Önsöz 
5
Sunuş 
7
Kısaltmalar 
17
TÜRKİYE'DE ANAYASA ŞİKAYETİNİ HAZIRLAYAN KOŞULLAR 
19
Sevtap YOKUŞ 
19
GİRİŞ 
19
I. AVRUPA BİRLİĞİ SÜRECİNDE TÜRKİYE'DE ANAYASAL DEĞİŞİKLİKLERE GENEL BAKIŞ 
20
II. AİHS'İN İÇ HUKUKTA DEĞERİ VE ANAYASANIN 90. MADDESİNİN 2004 DEĞİŞİKLİĞİ VE YARGILAMANIN YENİLENMESİ YOLUNA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER 
27
III. ANAYASA ŞİKAYETİNİN AİHS İLE SINIRLILIĞI 
32
Sonuç 
39
Kaynakça 
42
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLU 
45
Eylem ÇAKMAZ 
45
GİRİŞ 
45
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ'NDE YER ALAN VE 1982 ANAYASASINDA GÜVENCE ALTINA ALINAN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER 
46
B. Bireysel Başvuruya Konu Olacak Tüzel Kişilere Ait Haklar 
54
II. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARINDA AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ 
57
III. BİREYSEL BAŞVURUDA KANUN YOLLARININ TÜKETİLMESİ 
61
A. Tüketilmesi Gereken Olağan Yargı Yolları Nelerdir? 
66
B. Mevcut Durum Nedir? 
67
Sonuç 
70
Kaynakça 
73
ÖRNEK UYGULAMALAR IŞIĞINDA BİREYSEL BAŞVURU VE GELECEĞİ 
77
Mustafa KUŞ 
77
GİRİŞ 
77
I. BİREYSEL BAŞVURUDA HUKUKİ DAYANAK, KAPSAM VE NİTELİKLER 
79
A. Hukuki Dayanak ve Kapsam 
79
1. Konu Bakımından Kapsam 
79
2. Kişi Bakımından Kapsam 
82
3. Zaman Bakımından Kapsam 
82
B. Nitelikler 
82
II. BAŞVURU ŞARTLARI VE İNCELEME 
83
A. Başvuru Süresi ve Başvuru Harcı 
83
B. Güncel ve Kişisel Bir Hakkın Doğrudan Etkilenmesi 
84
C. İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Tüketilmesi 
85
D. Tüketilmesi Gereken Başvuru Yollarının Etkin Olması 
88
E. Başvuru Usulü 
89
F. Kabul Edilebilirlik İncelemesi 
89
G. Esas İnceleme 
90
1. Tedbir Kararı 
91
2. Pilot Karar Usulü 
91
3. Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması 
92
4. İnceleme Sonucunda Verilecek Kararlar 
92
5. Davadan Feragat, Ölüm ya da İhlalin Ortadan Kalkması Durumu 
92
III. TARTIŞILAN VE ÖZELLİK ARZEDEN DURUMLAR 
93
A. Başvuruda Süreye İlişkin Mesele 
93
1. Devam Eden Durumlar 
94
2. Davanın İhlal İddiası ve Uğranılan Zarar Bakımından Genişletilmesi 
94
3. Mükerrer Başvurular 
94
B. İhlal İddiasının Yargılama Aşamasında da İleri Sürülmüş Olması Zorunluluğu 
95
C. Kanun Yollarının Tüketilmesi Zorunluluğu Bulunmayan Durumlar 
95
1. Yerleşmiş İçtihatlara Karşı Kanun Yolu Tüketilmeli midir? 
95
2. Olağanüstü Kanun Yollarına Müracaat Edilmesi Durumunda Bireysel Başvuru 
96
3. Olağanüstü Kanun Yolunun Tek Kanun Yolu Olması Durumu 
97
D. Ara Kararlara Karşı Bireysel Başvuru 
97
E. Önemli Zarar Kriteri 
97
F. "Kanun Yolunda Gözetilmesi Gereken Hususlar" Meselesi 
98
G. İhlalin Yasal Bir Düzenlemeden Kaynaklanması Durumunda Yasa Normunun Denetlenmesi ve Diğer Başlıca tartışma Noktaları 
99
1. Bireysel Başvuruda Anayasaya Aykırılık İddiası 
100
3. Uzun Yargılama Sürelerine İlişkin Olarak Kurulan Komisyon Karşısında Bireysel Başvuru İmkânı 
101
4. İhlal Kararı Üzerine Yeniden Verilen Kararlar 
101
IV. ÖRNEK UYGULAMALAR 
102
A. Federal Almanya Örneği 
102
1. Konu Bakımından Bireysel Başvurunun Kapsamı 
103
2. Kamu Tüzel Kişilerinin Taraf Ehliyeti 
103
3. Avukatla Temsil Zorunluluğu 
104
4. Federal Alman Anayasa Mahkemesi'nin İş Yükü 
104
5. İhlalin Bir Yasa Hükmünden Kaynaklanması Durumu 
104
6. Federal Alman Anayasa Mahkemesi'ne Göre "İkincillik" İlkesi 
105
7. Kanun Yollarının Tüketilmesi Zorunluluğunun İstisnaları 
105
B. İspanya Örneği (Amparo) 
106
1. Konu Bakımından Kapsam 
106
2. Kişi Bakımından Kapsam 
106
3. İş Yükü Sorunu 
106
4. Yargı Kararlarına Karşı Başvuru 
106
5. Tazminata Hükmetme Yetkisi 
106
C. Rusya Örneği 
107
1. Konu Bakımından Kapsam 
107
2. Kişi Bakımından Kapsam 
107
D. Azerbaycan Örneği 
107
V. BİREYSEL BAŞVURUYA İLİŞKİN ÖNEMLİ NOKTALAR VE YAPILMASI GEREKENLER 
108
A. "Etkili İç Hukuk Yolu" Kriterleri 
108
B. Filtreleme Mekanizmaları 
109
C. Ağır İş Yükü Tehlikesi 
110
D. Kararların Yayımlanması 
111
Sonuç 
111
Kaynakça 
113
ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN CEZA MAHKEMELERİNDEN VERİLEN KARARLAR BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
115
Caner GÜRÜHAN 
115
GİRİŞ 
115
I. CEZA MAHKEMELERİNDEN VERİLEN KARARLAR VE KANUN YOLLARI 
116
II. BİREYSEL BAŞVURUDA KANUN YOLLARININ TÜKETİLMİŞ OLMASI ŞARTI 
117
A. Genel Olarak 
117
B. Herhangi Bir Nedenle Kanun Yoluna Müracaat Etmemiş Olan Başvurucunun Durumu 
119
C. Olağanüstü Kanun Yollarından Birine Başvurulmuş Olması Halinde Durum 
122
III. ANAYASA MAHKEMESİNCE YAPILACAK İNCELEMENİN KAPSAMI 
123
A. Genel Olarak 
123
B. Kanun Yolunda Gözetilecek Hususlarda İnceleme Yapılamaması 
124
C. Soruşturma İşlemleri, Koruma Tedbirleri ve Ara Kararlar Yönünden Değerlendirme 
126
IV. YARGITAY KARARLARINA KARŞI YAPILACAK BİREYSEL BAŞVURULARIN ANAYASAYA AYKIRILIĞI SORUNU 
127
Sonuç 
130
Kaynakça 
131
BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN İDARİ YARGI KARARLARI BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
133
Bekir ÖZÇELİK 
133
Giriş 
133
I. BİREYSEL BAŞVURU TANIMI, NİTELİKLERİ VE İŞLEVİ 
134
A. Bireysel Başvurunun Tanımı 
134
B. Bireysel Başvurunun Nitelikleri 
135
C. Bireysel Başvuru Yolunun İşlevi 
137
II. İDARİ YARGI KARARLARI 
138
A. İptal Davalarında Verilen Kararlar 
138
B. Tam Yargı Davalarında Verilen Kararlar 
138
III. İDARİ YARGIDA KANUN YOLLARI 
139
IV. BİREYSEL BAŞVURUDA İDARİ YARGI KARARLARI AÇISINDAN OLUŞABİLECEK ÖZEL DURUMLAR 
141
A. Düzenleyici İdari İşlemlere Karşı Doğrudan Başvuru Yapılamaması 
141
B. Bireysel Başvurudan Önce Tüm Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması 
143
C. Resen Araştırma İlkesi ve Kanun Yolunda Gözetilecek Hususlarda İnceleme Yapılamaması 
150
D. Yürütmenin Durdurulması Kararlarına Karşı Bireysel Başvuru 
151
E. Danıştay Kararlarına Karşı Bireysel Başvuru 
152
Sonuç 
155
Kaynakça 
156
ANAYASA ŞİKAYETİ (BİREYSEL BAŞVURU) KABUL EDİLEBİLİRLİK İNCELEMESİ VE BU KAPSAMDA ÖNEMLİ ZARAR KRİTERİ 
157
Mustafa Selman ÇELİK 
157
GİRİŞ 
157
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA BİREYSEL BAŞVURU 
159
II. BİREYSEL BAŞVURUYA KONU HAKLAR 
160
III. KABUL EDİLEBİLİRLİK KOŞULLARI 
163
A. Bireysel Başvuru Kapsamında Korunan Bir Hak İhlali İçin Başvuruda Bulunulması 
163
B. Başvuruya Konu İşlem, Eylem ya da İhmal İçin Kanunda Öngörülmüş İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Tamamının Bireysel Başvuru Yapılmadan Önce Tüketilmiş Olması Koşulu 
164
C. Başvuruya Konu İşlem, Eylem ya da İhmalin, Başvuru Kapsamı Dışında Olan Bir Hususa İlişkin Olmaması Koşulu 
165
D. Başvuranın Başvuru Hakkına Sahip Olması 
166
E. Başvuru Dilekçesinde Belirtilmesi Gerekenlerin Belirtilmesi ve Başvuru Usulüne Riayet Edilmesi 
167
F. Başvuru Süresine Uyulmuş Olması 
168
G. Başvuru Harcı 
168
IV. KABUL EDİLEBİLİRLİK İNCELEMESİ 
168
V. ZARAR KRİTERİ 
169
A. AİHM Tarafından Önemli Zarar Kriterinin Uygulanması 
174
B. Önemli Zarar Kriterine İlişkin AİHM Tarafından Verilen Kabuledilemezlik Kararları 
175
C. Önemli Zarar Kriterine İlişkin AİHM Tarafından Verilen Kabuledilebilirlik Kararları 
179
Sonuç 
181
Kaynakça 
183
ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURULARDA KABUL EDİLEMEZLİK NEDENLERİ 
185
Özcan ÖZBEY 
185
GİRİŞ 
185
I. GENEL OLARAK KABUL EDİLEMEZLİK NEDENLERİ 
186
II. KABUL EDİLEMEZ NİTELİKTEKİ BAŞVURULAR 
188
A. Kabul Edilebilirlik Şartlarını Taşımayan Başvurular 
188
1. Başraportörün Şekil Şartlarına Uygun Olmayan Başvuruları Red Etme Yetkisi 
188
2. Zaman Nedeniyle Kabul Edilemezlik 
189
3. Yer Bakımından Yetkisizlik Nedeniyle Kabul Edilemezlik 
189
4. Konu Bakımından Yetkisizlik Nedeniyle Kabul Edilemezlik 
192
5. Kişi Bakımından Yetkisizlik Nedeniyle Kabul Edilemezlik 
194
6. Başvuru Yollarının Tüketilmemesi Nedeniyle Kabul Edilemezlik 
198
B. Anayasanın Uygulanması ve Yorumlanması veya Temel Hakların Kapsamının ve Sınırlarının Belirlenmesi Açısından Önem Taşımayan Başvurular 
200
C. Başvurucunun Önemli Bir Zarara Uğramadığı Başvurular 
203
D. Açıkça Dayanaktan Yoksun Başvurular 
209
1. Başvurunun Temel Bir Hakka İlişkin Olmaması 
210
2. Başvurunun Karmaşık ve Zorlama İddialara Dayanması 
215
E. Bireysel Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması 
221
Sonuç 
223
Kaynakça 
225
BİREYSEL BAŞVURUDA GÜNCEL SORUNLAR 
227
Hakan ATASOY 
227
GİRİŞ 
227
I. BİREYSEL BAŞVURUNUN TANIMI ÖZELLİKLERİ VE İŞLEVLERİ 
227
II. UYGULAMAYA İLİŞKİN SORUNLAR 
231
A. Bireysel Başvuru Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması Amacını Tek Başına Gerçekleştirebilir Mi? 
231
B. İnsan Hakları Temeline Dayanan Bir Hukuk Sisteminde Bireysel Başvurunun Objektif İşlevinin Rolü ve Önemi 
234
C. Komisyonlar Başraportörünün İdari Ret Kararı Verme Yetkisi ve Beraberinde Getirdiği Sorunlar 
235
D. Kamu Tüzel Kişilerine Bireysel Başvuru Yolunun Kapalı Olması Sorunu 
239
E. Yasama İşlemleri ile Düzenleyici İdari İşlemler Aleyhine Doğrudan Bireysel Başvuru Yapılamaması Sorunu 
241
F. Anayasa Mahkemesinin Potansiyel Mağdurluk Statüsüne Yaklaşımı 
244
G. Süper Temyiz Mahkemesi Tartışmaları 
248
H. İşyükü Sorunu 
256
III. BİREYSEL BAŞVURU SÜRECİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN SORUNLAR 
266
A. Komisyon Kararlarına Erişim Sorunu 
267
B. Bireysel Başvuruların Elektronik Ortamda Yapılamaması Sorunu 
268
C. İçtihat Farklılıkları 
269
D. Anayasa Mahkemesi Raportörleri ve Raportör Yardımcılarının Eğitimleri 
270
Sonuç 
272
Kaynakça 
273
Kavramlar Dizini 
279